Basel, Universitätsbibliothek, A I 32
Creative Commons License

Aus: HAN. Verbundkatalog Handschriften - Archive - Nachlässe, 2015.

Handschriftentitel: Acta diversa concilii Basiliensis
Entstehungszeit: 2. Viertel 15. Jahrhundert
Frühere Signatur: Basel UB, Handschriften, E I 13 (alt)
Beschreibstoff: Papier
Umfang: 1 Band (476 Blätter): mit Buchschmuck/Illustration
Format: 29 x 21,5 cm
Seitennummerierung: Moderne Bleistiftfoliierung: a.b + 1-474
Lagenstruktur: Lagen: V10 + VIII26 + VII40 + 2 VI64 + II68 + 5 VI128 + V138 + VI150 + V160 + III166 + 8 VI262 + VII276 + VIII292 + 2 VI316 + V326 + (VI-2)336 + 2 VI360 + V370 + IV378 + VI390 + IV398 + 3 VI434 + VII448) + V458 + III464 + (VI-2)474; teilweise mit Reklamanten; Bl. 117-138 Lagenzählung 40-41 am Lagenanfang; Bl. 117-178 Blattzählung innerhalb der Lagen, teilweise beschnitten; zwischen Bl. 336 und 337 sowie nach Bl. 474 je zwei Blätter herausgeschnitten.
Seiteneinrichtung: Schriftraum: 18-22,5 x 11,5-16 cm, einspaltig, 28-50 Zeilen.
Schrift und Hände: Mehrere Handwechsel
Buchschmuck: Initialen: 199v, 204r: 16- bis 18-zeilige Initialen in Form eines Fisches in Federzeichnung
Hauptsprache: Lateinisch
Inhaltsangabe:
Sammelhandschrift aus unabhängigen Teilen: I: Bl. 1-104 (mit Handwechsel); II: Bl. 105-116; III: Bl. 117-138; IV: Bl. 139-166; V: Bl. 167-250; VI: Bl. 251-360 (mit Handwechsel); VII: Bl. 361-378; VIII: Bl. 379-474 (mit Handwechsel).
  • ar Conspectus, Besitzeinträge
  • av-bv leer
  • 1r-39v Petrus OP: Tractatus contra Graecos >Ihesus + Maria< Quia Greci multis iam annis elapsis debitam obedienciam et fidem catholicam sancte uniuersalis Romane ecclesie penitus respuentes …–… quatenus deus et dominus noster Yhesus Christus qui est via veritatis et vita eos dignetur reducere ad viam et salutis eterne amen. >Et sic est finis<
    - Erwähnt bei Quétif, Jacques und Echard, Jacobus. - Scriptores ordinis Praedicatorum recensiti, notisque historicis et criticis illustrati, opus quo singulorum vita, praeclareque gesta referuntur, chronologia insuper ... certo statuitur: fabulae exploduntur ..., Bd. 1. - Paris 1719, S. 475b (anonym) - Dondaine, Antoine. - Contra Graecos, in: Archivum Fratrum Praedicatorum 21 (1951), S. 424 (diese Hs. genannt).
  • 40r-v leer
  • 41r-66v Disputatio contra Graecos >Incipit disputacio contra Grecos< [Q]uamvis inter Grecos et Latinos sint multe disputaciones propter eorum ritus varios et contrarias oppiniones dissenciunt tamen inter se circa tres conclusiones …–… sicud manet aliqua pena ei qui in caritate cui trino et uno sit laus et gloria amen. >Explicit tractatus contra Grecos<
  • 66v-68r Excerpta patrum Auszüge aus Beda Venerabilis, Thomas de Aquino, Augustinus und Gregorius Papa I.
  • 68v leer
  • 69r-91v Tractatus contra Armenos, Nestorianos, Iacobitas Armeni nativitatem domini nostri Yhesu Christi et beate virginis purificacionem et annunciacionem secundum sancti Iohannis Baptiste nativitatem non celebrant die suo …–… et ad eum spectat confirmatio conciliorum et quod sibi tenentur omnes obedire
  • 92r-101v De processione spiritus sancti contra Graecos >De processione spiritus sancti aliorum articulorum contra Grecos< [D]e processione spiritus sancti a filio locuntur doctores Greci quos eciam ecclesia Grecorum admittit …–… nisi spirare et spiratus spirato ergo communicat sibi quod spiret active spiritum sanctum
  • 102r-104v leer
  • 105r-113v Philippus de Pera: Tractatus de oboedientia ecclesiae Romanae debita (frgm.) >Alius tractatus specialis contra Grecos et alios negantes primatum Romane ecclesie< [L]icet multi zelo fidei excitati contra errores eorum qui solo nomine vocantur Christiani …–… accepimus fiduciam ut pro uniuersali /
    - Vgl. Loenertz, Raymond. - Fr. Philippe de Bindo Incontri O.P. du convent de Péra, inquisiteur en Orient, in: Archivum Fratrum Praedicatorum 18. - Rom 1948, S. 265-280, bes. S. 266.
  • 114r Vermerk Reliqua desunt, sonst leer
  • 114v-116v leer
  • 117r-137v Hieronymus de Praga: Tractatus improbans quattuor articulos Bohemorum, 1433 >Incipit tractatus fratris Ieronimi de Praga destinatus priori domus Cartusiensis Basilee inprobans iiij(or) articulos Bohemorum< Amantissimo ac merito venerabili in Christo patri domino Alberto priori Exegisti a me pater optime atque suauissime ut exercicii causa improbacionem quatuor articulorum Bohemorum …–… et super omnia deus benedictus sit in secula seculorum amen. >Explicit tractatus inprobans quattuor articulos Bohemorum destinatus priori Carthusiensi Basilee quem edidit et compilavit frater Ieronimus de Praga sacre pagine professor anno domini Mccccxxxiii in Basilea tempore concilii Basiliensis<
    - Druck: Mittarelli, Benedetto, Costadoni, Anselmo. - Annales Camaldulenses 9. - Venedig 1773, S. 755-802. Vgl. A VIII 41, 117ra.
  • 138r-v leer
  • 139r-163r Guilelmus Adae: De modo Sarracenos exstirpandi, 1317 >Tractatus quomodo Saraceni sunt expugnandi< Venerabili in Christo patri ac reverendissimo domino domino N. de Fargis Vox flentis ecclesie cum Rachele, vox oppressi populi christiani, vox deceptorum Sarracenica servitute …–… et ad promovendum hec quę predixi manum porrigat adiutricem
    Es folgt Bl. 163r der Anfang des Prologs zu Brocardus (i. Guilelmus Adae), directorium ad passagium faciendum (Druck s.u. S. 368).
    - Druck (aus dieser Hs. und A I 28, 232v): Recueil des historiens des croisades, Documents arméniens 2. - Paris 1906, S. 521-555. - Vgl. Histoire littéraire de la France 35. - Paris 1921, S. 277-284.
  • 163v-166v leer
  • 167r-247r Iohannes de Ragusio: Initium et prosecutio Basiliensis concilii >Inicium et prosecucio Basiliensis concilii< In nomine sancte Ad consolacionem zelum domus dei habencium et ad futuram atque perpetuam memoriam …–… primo devotas recommendaciones et cordiales ac intimas salutaciones
    - Druck: Monumenta conciliorum generalium seculi decimi quinti ediderunt Caesareae Academiae scientiarum socii delegati, Bd. 1 (1857), S. 1-131.
    - Vgl. Krchňák, Aloysius. - De vita et operibus Ioannis de Ragusio (Lateranum, n.s. 26 Nr. 3-4). - Rom 1960, S. 53 Nr. 2.
  • 247v-250v leer
  • 251r-295v Iohannes de Palomar: Resumpta super articlo communionis sub utraque specie >Resumpta facta per Iohannem de Palomar decretorum doctorem archidyaconum ecclesie Barchinonensis super articulo de communione sub utraque specie olym disputato inter magistrum Iohannem de Ragusio sacre pagine professorem ordinis Fratrum Predicatorum et magistrum Iohannem de Rockctzana Bohemum in artibus magistrum< In nomine patris reverendissimi etc. Duas lectiones quas in sancta dei ecclesia dominica proxima dum legerentur audivi sollicita mente recogitans …–… vel ex utraque simul etc.
    - Vgl. Die mittelalterlichen Handschriften der Universitätsbibliothek Basel: beschreibendes Verzeichnis. Abt. B, Theologische Pergamenthandschriften / bearb. von Gustav Meyer und Max Burckhardt. - Basel: Universitätsbibliothek, 1960-1975. - Bd. 1, S. 296 zu B III 24, 142r.
  • 295v-360v Iohannes de Palomar: De compactatis Bohemicis in concilio discussis Omnes qui aliquod opus quod volunt esse stabile proponunt construere summo opere student solidum eligere fundamentum …–… ut pervenire mereamur omnes ad vitam et gloriam sempiternam. Amen
    - Vgl. Meyer-Burckhardt (1960-1975), Bd. 1, S. 297 zu B III 24, 179v.
  • 361r-374v Hieronymus de Praga: Tractatus improbans quattuor articulos Bohemorum, 1433 Vgl. oben Bl. 117 ff.
  • 375r-378v leer
  • 379r-473v Iohannes de Ragusio: Tractatus quomodo Bohemi reducti sunt ad unitatem ecclesiae >Tractatus quomodo Bohemi reducti sunt ad unitatem ecclesie< Ut uniuersi Christi fideles tam presentes quam faturi [!] sacri Basiliensis concilii devotionem et diligenciam erga extirpacionem heresum …–… Quia iam tarde erat fuit finis pro ea die
    - Druck: Monumenta conciliorum generalium1, Bd. 1 (1857), S. 133-286 - Vgl. Krchňák, Aloysius. - De vita et operibus Ioannis de Ragusio (Lateranum, n.s. 26 Nr. 3-4). - Rom 1960, S. 53 Nr. 3.
  • 474r-v leer
Provenienz der Handschrift:
  • Johannes de Ragusio (eigenhändige Einträge)
  • Predigerkonvent Basel
Bibliograph. Nachweise
  • Steinmann, Martin. - Unpublizierte Beschreibung, ca. 1979 (zugänglich im Sonderlesesaal).
  • Bartos, Frantisek Michálek. - Husitika a bohemika nekolika knihoven nemeckých a svýcarských (Mémoires de la Société royale des sciences de Bohème, cl. des lettres, 1930 V), Prag, 1931, S. 42.
  • Krchnak, Aloysius. - De vita et operibus Ioannis de Ragusio (Lateranum, n.s. 26 Nr. 3-4). - Rom, 1960 (betr. 167r-247r Nr. 2, 379r-473v).
Literatur
  • Steinmann, Martin. - Die humanistische Schrift und die Anfänge des Humanismus in Basel, in: Archiv für Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde 22 (1976), S. 376-437.
  • Steinmann, Martin. - Ältere theologische Literatur am Basler Konzil, in: Xenia medii aevi historiam illustrantia oblata Thomae Kaeppeli O.P. (Storia e letteratura 141-142). - Rom 1978, S. 471-482, hier S. 478-479 (betr. 1r-39v, 105r-113v).