Résumé du manuscrit:La partie en latin du fragment (f. 1r–3r) contient une collection d’extraits de différents auteurs à propos des péchés et de la pénitence, de la morale, etc. La partie en français (f. 3v–4v) contient une ou deux poésies en vers qui ont uniquement été transmises dans ce fragment.(mit)
Titre du manuscrit: Tractatus de peccatis; Poème(s) pieux (Fragment)
Origine: Frankreich
Période: 14. Jh.
Support: Pergament
Volume:
4 Blatt
Format: 15,5 x 11,5 cm
Numérotation des pages: Moderne Foliierung (20. Jh.): 1–4
Composition des cahiers:
II4; keine Lagensignaturen.
Etat: Gut
Mise en page:
Einspaltig (f. 3v zweispaltig), Schriftspiegel 13,5–14 x 9,5–10 cm; 32-40 Zeilen; z.T. Linierung mit Stift, keine Punktierung.
Type d'écritures et copistes:
Gotische Minuskel; mehrere Schreiber.
Décoration: Keine
Ajouts: Keine, auch kein Bibliothekstempel.
Reliure:
(nicht aufgenommen):
Moderne Archivschachtel, die einzelnen Fragmente jeweils in Umschlägen.
Sommaire:
1. Tractatus de peccatis (Fragment)
Texteditionen:
PL: Migne, Jacques-Paul (Hg.): Patrologiae cursus completus ... Series Latina [div. Bände].
Fabricius, Johann Albert: Codex apocryphus Novi Testamenti. 3 Bde. Hamburg 1719–1743.
Kunstmann, Friedrich: Die lateinischen Pönitentialbücher der Angelsachen: mit geschichtlicher Einleitung. Mainz 1844.
a) Auszüge aus Isidor: Synonyma und Hieronymus: Commentarius in Ecclesiasten.
(1r)
Isidorus: Synonyma I, 43–46.Querebam usum nequissimum superare …–…
usui malo resiste. Hieronymus: Commentarius in Ecclesiasten, Cap. 5, 10. Sicut enim qui in multis … in stulticiam incidet; Si spiritus principis … exstingue.
(1r)
Isidorus: Synonyma II, 66, 79–80, 61.Sapiens omnia prudenter examinat … instruet te; Quidquid boni …–…
et ratio vincat; Nulla poena gravior consciencia.
(1r–v)
Liber poenitentialis, Cap. 45,15.Nonnulli solent interrogare …–…
bonis operibus student custodire.
Kunstmann (1844), S. 96–97.
c) Auszug aus Pseudo-Abdias: Vita Johannis Apostoli et Evangelistae (= BHL 4316).
(2r)
Vita Johannis apostoli et evangelistae.Amare pecunie servus est Mammone …–…
securos esse patiuntur.
Fabricius (1719), S. 564–567.
d) Auszüge aus Gregorius Magnus: Moralia und Homiliae in Ezechielem; Oratio Innocentii.
(2r)
Gregorius: Moralia XIII,33.Cor eorum longe fecisti a disciplina …–…
rebus transitoriis extolluntur.
(2r)
Oratio Innocentii (III.).Innocencius Papa fecit hanc oracionem … Deus qui nobis signatis lumine …–…
super nos iudicem securi videamus qui vivis.
(2v)
Gregorius: Homiliae in Ezechielem IX,14.24; X,19.Timendi enim essent hi … Ideo boni timendi sunt … Timeri enim homo … In eius quippe ore … conscientiam remordet.
PL 75, 1033C; 76, 875D, 881B, 893C (Gregorius).
e) Auszüge aus Pseudo-Augustinus: Breviarium in Psalmos; Gregorius Magnus: Moralia; Defensor Logociagensis: Liber scintillarum.
(3r)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 1.Meditatio legis est … nescimus.
(3r)
Gregorius: Moralia VII,21,25.Inebriavit me … deputat.
(3r)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 5.Infelix est … Dum loquimur … subtrahimur.
(3r)
Gregorius: Moralia XVIII,9,16.Qui enim terrenarum rerum … non possunt.
(3vb)
Defensor Logociagensis: Liber scintillarum, cap. 21.Gravius libido urit quem occisum invenerit … sed fugere.
(3vb)
Gregorius: Moralia XXIV,21,47.Si direxerit ad eum cor … actionibus ponit.
(3vb)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 146. Bona res est psallere … conscientia.
(3vb)
Gregorius: Moralia VIII,44,73.Qui autem Christi sunt … peius vivit.
Sapientiam enim et disciplinam qui abiicit infelix est: et va[cua] … (Sap. 3,11).
PL 26, 823D, 830C, 832D, 1253B (Augustinus); PL 75, 778D; 76, 46D; 75, 1038C, 800A–801A, 933B; 76, 314B; 75, 846B (Gregorius); PL 88, 649B (Defensor).
Bemerkung zum Inhalt:
Sammlung von Auszügen zu Sünden und Busse, Moraltheologie etc., aus verschiedenen Autoren, v.a. Gregorius Magnus, Isidor, Ps.-Augustinus sowie dem Liber poenitentialis und der Vita Johannis Apostoli.
2. Poème(s) pieux (Fragment)
Texteditionen:
unediert
(3va)
Poème pieux.Qui est devant l'imaige a la Virge Marie | Qui por l'amor de lui est fete e establie …–…
le travaille enoiseuse.
(4r–v)
Poème.Qui amors a nes oblit pas mes autil sovent | Cil qui bien vult amer …–…
et meinte ame fera de fausse amor sa pleinte.
Bemerkung zum Inhalt:
Poème(s) in Alexandrinern; offenbar einziger Textzeuge. Möglicherweise handelt es sich um mindestens zwei verschiedene Stücke.
Provenance du manuscrit:
Vorbesitzer: Vermutlich Bongars, Jacques (1554–1612), jedoch ohne Namenszug und auch nicht im Katalog von Samuel Hortin nachzuweisen.
Acquisition du manuscrit:
Durch die Schenkung von Jakob Graviseth 1632 in die Berner Bibliothek gelangt.
Kataloge:
Hagen, Hermann: Catalogus Codicum Bernensium. Bern 1875, S. 145.
In den handschriftlichen Bibliothekskatalogen von Hortin, Samuel: Clavis bibliothecae Bongarsianae MDCXXXIIII. Bern 1634 [= BBB Cod. A 5], Wild, Marquard: Catalogus Librorum Bibliothecae Civicae Bernensis MDCIIIC. Bern 1697 [= BBB Cod. A 4] und Engel, Samuel: Manuscripta A[nno] 1740. Bern 1740 [= BBB Mss.h.h.III.110] nicht erwähnt, ebenso nicht bei Sinner, Johann Rudolf: Catalogus codicum mss. bibliothecae Bernensis. Bern 1760–1772.