Résumé du manuscrit:Postille sur les Epîtres de Paul, écrit en 1413-1415 par le prêtre fribourgeois Rüdiger Schopf. Le manuscrit fait partie d’une copie, constituée de plusieurs volumes et richement illustrée, du commentaire de la Bible de Nicolas de Lyre Postilla super totam Bibliam, que le prêtre séculier Rüdiger Schopf de Memmingen a réalisée, entre 1392 et 1415, pour la chartreuse de Fribourg-en-Brisgau. En 1430, les volumes, dont font aussi partie les volumes A II 1-6 et 10-12 richement illustrés, ont été vendus à la chartreuse de Bâle.(gam/flr)
Papier · 219 ff. · 30-30.5 x 20-20.5 cm · [Fribourg-en-Brisgau] · 1413-1415
Nycolaus de Lyra, Postilla super epistulas Pauli
Comment citer:
Basel, Universitätsbibliothek, A II 13, f. 218r – Nycolaus de Lyra, Postilla super epistulas Pauli (https://www.e-codices.ch/fr/list/one/ubb/A-II-0013)
Titre du manuscrit: Nicolaus de Lyra: Postilla super epistulas Pauli
Origine: [Freiburg]
Période: 1413-1415
Ancienne Cote:
Kartause Basel, Bibliotheca antiqua,
F XXIX (alt)
Support: Papier. Wasserzeichen: Dreiberg mit Kreuz, ähnlich Briquet11722 (1413-1430). Schild mit Schlüssel, Briquet1134 (1410-1431); Ochsenkopf mit Stange und Kreuz, ähnlich Piccard VIII, 114 (1389-1391)
Volume:
1 Band (219 Blätter)
Format: 30-30,5 x 20-20,5 cm
Numérotation des pages: Alte Foliierung 1 -105.105a -218, vorn ergänzt: a
Composition des cahiers: Lagen: (II+6)9 + 7 VI92 + V103 + 9 VI210 + IV218. Alte Lagenzählung am Lagenanfang
Mise en page:
Schriftspiegel 23-24 x 15, zweispaltig 24 x 15 (7), 40-44 Zeilen.
Type d'écritures et copistes:
Hand des Rüdiger Schopf
Décoration:
Durchgehend rubriziert. Bei den Kapiteln 3-6zeilige Lombarden; zu Beginn der Paulusbriefe 23-37zeilige rote Lombarden. Im letzten Viertel Fratzen in Federzeichnung in den Kolumnentiteln
Initialen:
1ra: Im Buchstabenkörper Drache mit Schlangenkopf, Innenraum Apostel Paulus vor Flechtwerk (verm. späteres 15. Jh.)
73vb: Rote Lombarde, im Innenraum Apostelkopf (verm. späteres 15. Jh.)
Reliure: Holzdeckel mit weißem Lederrücken. Schließe fehlt. Spiegelblätter: Vorne: Fragment einer Pergamenthandschrift (Sermo, 13. Jh.). Hinten: Fragment einer Pergamenthandschrift (Kanonisches Recht, 13./14. Jahrhundert); Fragment der gleichen Handschrift in A II 12
Langue principale: Lateinisch
Sommaire:
Der Band ist Teil einer reich illustrierten Gesamtausgabe von Lyras Postilla super totam Bibliam, welche Rüdiger Schopf in den Jahren 1392 bis 1415 anlegte. Die anderen Bände: A II 1-6 und 10-12. Die fehlenden Teile wurden später in Basel ergänzt: A II 7-9. Zur Entstehungsgeschichte vgl. Stamm 1981, S. 12-21
1ra-35vbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad RomanosEcce descripsi eam tibi tripliciter … Quod verbum de sapientie …–…
secularum amen.>Explicit Nycolaus de Lyra super epistola Pauli ad Romanos finite sunt in die beate Marie Magdalene anno domini M°cccc°xiiii per me Rüdgerum etc.<[22. Juli 1413].
36ra-73raNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli I ad CorinthiosPaulus vocatus … Hic incipit secunda pars epistolarum …–…
in secula amen.>Explicit postilla fratris Nycolai de Lyra de Ordine Fratrum Minorum super primam epistolam ad Corinthios finita anno domini M°cccc°xiii proxima dominica ante festum nativitatis beate Marie virginis<[3. Sept. 1413].
73vb-97raNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli II ad CorinthiosPaulus … Postquam apostolus scripsit Corinthiis …–…
omnibus vobis amen.>Explicit postilla super primam et secundam epistolam ad Corinthios fratris Nycolai de Lyra Ordinis Fratrum Minorum finita anno domini M°cccc°xiii°ipsa die sancti Dyonisii<[9. Okt. 1413].
97rb-106vbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad GalathasPaulus apostolus … Hec epistola ad Galathas …–…
Ihesus Christus amen.>Explicit postilla fratris N. de Lyra Ordinis Fratrum Minorum super epistolam ad Galthas anno domini etc. xiii° feria sexta ante Symonis et Iude apostolorum<[27. Okt. 1413].
107ra-115vbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad EphesiosPaulus apostolus … Hic incipit expistola ad Ephesios …–…
consumata amen.>Explicit postilla fratris Nicolai de Lyra super epistolam ad Ephesyos<
115vb-121vbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad PhilipensesPaulus et Tymotheus … Hic incipit epystola Pauli ad Philypenses …–…
maneat super.>Explicit postilla fratris Nycolai de Lyra super epistolam ad Phylipenses de Ordine Fratrum Minorum<
122ra-127vaNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad Colossenses>Capitulum primum<Paulus apostolus … Hic incipit epistola ad Colocenses …–…
omnem defectum amen.>Explicit epistola Pauli ad Colocenses fratris Nycolai de Lyra<
127vb-136rbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad ThessalonicensesPaulus et Silvanus … Hic incipit epistola ad Tessalonicenses …–…
patet litera.>Explicit epistola fratris Nycolai de Lyra super epistolam secundam ad Thessalonicenses sacre theoloye venerabili anno etc. xiiii°<
136va-145vbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli I ad Thymotheum>Capitulum primum<Paulus apostolus … Hic incipit prima epistola ad Thymotheum …–…
amen.>Explicit postilla Nycolai de Lyra super primam epistolam ad Thymotheum sacre theoloye doctore<
146ra-151raNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli II ad Thymotheum>Capitulum primum<Paulus apostolus … Hic incipit secunda epistola ad Thimotheum …–…
vobiscum amen.>Explicit secunda epistola ad Thymotheum. Explicit expliceat, scriptor poclum [?] eat. Finito libro sit laus et gloria Christo<
152ra-155rbNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad TitumPaulus apostolus … Hic incipit epistola ad Tytum …–…
amen.>Explicit postilla fratris Nycolai de Lyra super epistolam ad Tytum<
156ra-157raNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad Philomenem>Capitulum primum<Paulus … Hic incipit epistola ad Phylomenem …–…
perseveranter amen.>Explicit postilla super epistolam Pauli ad Phylomenem<
157rb-213raNicolaus de Lyra: Postilla super epistolam Pauli ad Hebreos>Capitulum primum<Cum venerit quod perfectum est … In primitiva ecclesia …–…
seculorum amen.>Explicit postilla super epistolam ad Hebreos edita a fratre Nycolao de Lyra Ordinis Fratrum Minorum anno domini M°cccc°xv° feria tercia ante festum sancti Bonifacii et sociorum eius per manus Rüdgeri etc.<[7. Mai 1415].
Origine du manuscrit:
Datierungen von der Hand des Schreibers, Rüdiger Schopf, vom 22. Juli 1413 bis zum 7. Mai 1415, siehe Inhalt
Provenance du manuscrit:
Kartause Basel
Kartause Freiburg i.Br.
Acquisition du manuscrit:
Ursprünglich zusammen mit den anderen zur gleichen Ausgabe gehörenden Bänden (A II 1-6 und 10-12) im Besitz der Kartause Freiburg, 1430 an die Kartause Basel verkauft. Basel Kartause, alte Signaturen: cxiij; fxxix. Besitzeinträge ArCartusien[sium] in Basilea, 1rLiber carthuß[iensium] Baß[ilee], 213raLiber iste est carthuß[iensium] Basilee, 218vAd carthusienses pertinet [gestrichen:] prope Friburgum [darüber:] in Basilea
Bibliograph. Nachweise
Schmidt, Philipp. - Unpublizierte Beschreibung (zugänglich im Sonderlesesaal)
Scarpatetti, Beat Matthias von. - Die Handschriften der Bibliotheken von Aarau, Appenzell und Basel / bearb. von Beat Matthias von Scarpatetti. - Dietikon-Zürich : Urs Graf Verlag, 1977 (Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550 ; Bd. 1), Nr. 54
Stamm, Lieselotte E. - Die Rüdiger Schopf-Handschriften : Die Meister einer Freiburger Werkstatt des späten 14. Jahrhunderts und ihre Arbeitsweise / von Lieselotte Esther Stamm. - Aarau ; Frankfurt a.M. ; Salzburg : Sauerländer, 1981
Literatur
Heusinger, Christian von. - Studien zur oberrheinischen Buchmalerei im Spätmittelalter. - Diss. Freiburg i.Br., 1953, S. 34-63, 128-132