Kurzcharakterisierung:4 Doppelblätter (wohl 1 Lage) einer kleinformatigen Handschrift, die, wie die Schreibernotiz (f. 5v-6r) eines Letaldus vermuten lässt, aus Fleury oder Micy stammt. Sie enthielt, nebst Auszügen aus Priscians und Senecas Werken, die Disticha Catonis und weitere Stücke. Das Fragment gelangte über Pierre Daniel, der die Schreibernotiz in Bern, Burgerbibliothek, Cod. 450.11 kopiert hat, 1632 aus dem Besitz von Jacques Bongars nach Bern.(mit)
Pergament · 8 ff. · 19.5 x 11 cm · Frankreich: Micy · Ende 10. – 1. Hälfte 11. Jahrhundert
Priscianus: Institutiones grammaticae; Vita Prisciani; Seneca: Epistulae ad Lucilium (Fragment)
Wie zitieren:
Bern, Burgerbibliothek, Cod. AA 90.29, f. 1r – Priscianus: Institutiones grammaticae; Vita Prisciani; Seneca: Epistulae ad Lucilium (Fragment) (https://www.e-codices.ch/de/list/one/bbb/AA0090-29)
Keil, Heinrich: Grammatici Latini. Bd. 3: Institutionum grammaticarum libri XIII–XVIII; Prisciani opera miora. Leipzig 1858.
(1r–4r)
Priscianus: Institutiones grammaticae XVIII, 287–307. … [similiter] Latini. Ignoscit culpam et magis femininum …–…
sed postquam intus sum omnium rerum satur. Keil (1858), GL III, S. 360–377 (ohne griechischen Text).
2.
Letaldus Miciacensis (?): Vita Prisciani (Fragment).
Editionen:
Cinato, Franck: Accesus ad Priscianum. De Jean Scot Érigène à Létald de Micy, in: Archivum Latinitatis Medii Aevi 70 (2012), S. 27–90.
Hagen, Hermann: Anecdota Helvetica, quae ad grammaticam latinam spectant, ex bibliothecis Turicensis Einsidlensis Bernensis. Leipzig 1870. [= Keil, Heinrich: Grammatici Latini. Bd. 8].
(4v–6r)
Letaldus Miciacensis (?): Vita Prisciani. Cum in capite uniuscuiusque libri multa possint requiri …–…
quia in salutatione epistolae Iuliani commemoratur nomen. Cinato (2012), S. 87–90; Hagen (1870), S. CLXVIII–CLXIX.
3.
Atomtheorie (Fragment).
Edition:
Caiazzo, Irene: Lectures médiévales de Macrobe: les glosae colonienses super Macrobium. Paris 2002.
(6r–v)
Atomtheorie. Atomus dicitur sine incisione …–…
ut postquam inde exierint perspici nequeant. Caiazzo (2002), S. 184–185.
4.
Seneca: Epistulae morales I,1–3. (Fragment).
Edition:
Reynolds, Leighton D.: L. Annaei Senecae ad Lucilium epistulae morales, Oxford 1965.
(6v–7r)
Epistula 1.>Epistula Senecae.< >I …–…
sed pessimum remanet.
(7r–8r)
Epistula 2.>Item alia eiusdem.<Ex his quae mihi scribis …–…
proximus quod sat est.
(8r)
Epistula 3 [Anfang]. Epistulas ad me perferendas …–…
post amicitiam credendum est, ante amicitiam iu[dicandum] …
(8v)
Disticha Catonis: Epistula, Breves sententiae. Cum animadverterem quam plurimos …–…
pacienter vince minorem ne contempseris. Nihil arbi[trio virium feceris] … Boas (1952), S. 4–27.
Entstehung der Handschrift: Vorbesitzer: Fleury, Abtei von Saint-Benoît-sur-Loire oder Micy, Abtei von Saint Mesmin de Micy, OSB; vgl. f. 5v–6r unten Schreibernotiz: Hunc auctore Deo parvum scribendo libellum Frater Letaldus utile fecit opus. Ord[ine verborum] magni s[criptum] Prisciani. Suasu Giraldi o Benedicte tibi.
Provenienz der Handschrift:
Vorbesitzer: Daniel, Pierre (1530–1603), eigenhändige Inhaltsangaben f. 1r, f. 8v; Abschrift der Schreibernotiz f. 5v–6r in Bern, Burgerbibliothek, Cod. 450.11.
Vorbesitzer: Bongars, Jacques (1554–1612), jedoch ohne Namenszug und auch nicht im Katalog von Samuel Hortin nachzuweisen.
Erwerb der Handschrift: Durch die Schenkung von Jakob Graviseth 1632 in die Berner Bibliothek gelangt.
Kataloge:
In den handschriftlichen Bibliothekskatalogen von Hortin, Samuel: Clavis bibliothecae Bongarsianae MDCXXXIIII. Bern 1634 [= BBB Cod. A 5], Wild, Marquard: Catalogus Librorum Bibliothecae Civicae Bernensis MDCIIIC. Bern 1697 [= BBB Cod. A 4] und Engel, Samuel: Manuscripta A[nno] 1740. Bern 1740 [= BBB Mss.h.h.III.110] nicht erwähnt, ebenso nicht bei Sinner, Johann Rudolf: Catalogus codicum mss. bibliothecae Bernensis. Bern 1760–1772.
Hagen, Hermann: Catalogus Codicum Bernensium. Bern 1875, S. 117–118.
Pellegrin, Élisabeth: Notices de manuscrits (contenant de textes classiques latins de la Bibliothèque de la Bourgeoisie de Berne). – Typoskript in Xerokopie, um 1960.
Literatur zur Handschrift (Auswahl):
Ballaira, Guglielmo: Prisciano e i suoi amici. Torino 1989, hier S. 17–18.
Cinato, Franck: Accesus ad Priscianum. De Jean Scot Érigène à Létald de Micy, in: Archivum Latinitatis Medii Aevi 70 (2012), S. 27–90, hier S. 62–73.
Cinato, Franck: Priscien glosé: l’ars grammatica de Priscien vue à travers les gloses carolingiennes. Turnhout 2015, hier S. 618.
Mostert, Marco: The library of Fleury. A provisional List of Manuscripts. Hilversum 1989, hier S. 53 (Nr. 47).
Munk-Olsen, Birger: L’étude des auteurs classiques latins aux XIe et XIIe siècles. Bd. 1. Paris 1982, S. 65–66; Bd. 2. Paris 1985, S. 387; Bd. 3.1. Paris 1987, S. 108.
Passalacqua, Marina: I codici di Prisciano. Roma 1978, hier S. 20.
Pellegrin, Elisabeth: Essai d’identification des fragments dispersés dans des manuscrits des bibliothèques de Berne et de Paris, in: Bulletin d’information de l’Institut de recherche et d’histoire des textes 9 (1960), S. 7–37, hier S. 13.
Scarpatetti, Beat Matthias von: Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550. Bd. II: Die Handschriften der Bibliotheken Bern – Porrentruy. Dietikon-Zürich 1983, hier Textbd. S. 192 (Nr. 523), Tafelbd. Abb. 685.