Manuscript Summary:Small book of hours in Latin, very much cut, containing the Seven Psalms, the Cursus beate virginis Marie, the Office of the Dead, the Cursus de passione Domini and various prayers. The decoration consists of various initials with wine scroll ornamentation and one full page miniature (5v) - unfortunately partially damaged - which depicts an Ecce homo with the donor kneeling in front of it with his coat of arms to his right. Mention of the indulgence of Popes Gregory and Callixtus III (1455-1458) (f. 139) makes it possible to narrow the date to the second half of the 15th century, while the style of the book decoration suggests an origin in Southern Germany, perhaps in Augsburg, in the circle of the book illustrator Johannes Bämler.(ber)
Standard description: Mohlberg Leo Cunibert, Katalog der Handschriften der Zentralbibliothek Zürich I, Mittelalterliche Handschriften, Zürich 1952, S. 297-298.
Show standard description
Online Since: 06/23/2014
Zürich, Schweizerisches Nationalmuseum, LM 1314
Parchment · 228 ff. · 11 x 9 cm · Southern Germany (Augsburg?) · second half of the 15th century (1460/90)
Book of Hours
How to quote:
Zürich, Schweizerisches Nationalmuseum, LM 1314, Front cover – Book of Hours (https://www.e-codices.ch/en/list/one/snm/LM001314)
Blätter (mit Miniaturen) herausgeschnitten: vor 77r, 110r.
Binding:
Gepreßter, brauner Ledereinband. Auf dem Vorderdeckel (außen) Inventar Nr. IN 1502; (1r) Signatur: L. M. 1314. Auf dem Vorderdeckel (innen), zwei Etiketten: 1896 No 1325 (verbessert zu 1313) F. Schmid. Der Band beim Einbinden so stark beschnitten, daß die alte Blattzählung (vgl. Inhaltsverzeichnis: 227r-228r) verloren ging.
Contents:
Livre d'heure aus Deutschland (?).
1.
Bl.1r[2r]-4v>Incipit Oracio de sancto spiritu<: Temeritatis est alme spiritus, ut ego peccator.
2.
6r-17r>Septem psalmi. Antiphona<: Cor mundum.
Folgt: (17v-30r) Allerheiligenlitanei (S. Sebaldus, S. Birdrudis) mit Kollekten.
4.
72r-109vTotenofficium.
Am Schlusse: (109v)
>Quicumque dixerit psalmum De profundis clamavi ad te etc. in ecclesia vel cimiterio cum illa collecta Fidelium Deus omnium conditor etc. habet a papa Nicolao triginta annos Indulgenciarum.<
Am Schlusse: (139r-139v)
Beatus Gregorius dum esset summus pontifex ipso
misso [sic] celebrante apparuit ei Jesus sub passionis effigine [sic], quem videns devocione motus omnibus vere penitentibus et confessis coram simile ymagine genibus flexis devote dicentibus suprascriptas oraciones et quinque Pater noster et totidem Ave Maria concessit XIIII milia annorum de vera indulgencia. Multique alii pontifices addiderunt tantum quod sunt XX milia et XX anni cum diebus XXXIII. Calixtus papa tercius ex sua solita clemencia, auctoritate apostolica de plenitudine potestatis confirmavit supradictas oraciones devote flexis genibus dicentibus uti per signaturam registratum in registro suo folio CC etc.
6.
Verschiedene Gebete:
a.
(140r-143v)
>Sequuntur Oraciones de quinque doloribus sive mesticiis beate virginis Marie<: Mediatrix Dei
b.
(143v-146v)
>Sequuntur Oraciones de septem horis passionis domini<. Ad Matutinas
c.
(146v-150v)
>Sequitur Psalterium beati Bernhardi<: Omnipotens splendor eterne lucis
d.
(150v-152r)
>Sequitur Oracio de septem gaudiis beate Marie virginis.<
Folgt:
α.
(152r-152v)
>Sequitur Oracio de beata virgine contra pestem dicenda<: Ave Maria mater misericordie
Am Schlusse:
152v>Legitur de quadam abbatissa cui quasi fuerunt omnes virgines mortue. Tunc revelatum fuit cuidam episcopo qui scripsit prescriptam oracionem et misit eam abbatisse et dixit, si alie virgines sue diucius vivere vellent, dicere deberent prescriptam oracionem, que sie fecerunt et liberate fuerunt a pestilencia. Dulce nomen domini nostri Jesu Christi;<
β.
(152v-166v)
Sequitur alia Oracio valde bona et devota de beata virgine: Domina mea
e.
(166v-l68r)
>Oracio de sancto Miechaele archangelo<: Summi regis archangele
f.
(168r-169v)
>Oracio de angelo proprio<: O dulcissime atque amantissime sancte angele
g.
(169v-171r)
Oracio de sancta Maria Magdalena: Gaude pia Magdalena, opes salutis vite vena
(R.H. 6895)
h.
(171r-174r)
>Sequitur Oracio de sancto Nicolao<: Beatissime, sanctissime, gloriosissime confessor
i.
(174r-175r)
>Oracio de apostolo propria<: O sanctissime apostole N.
k.
(175r-177v)
>Oracio de sancta Katherina<: Costis regis filia felix Katherina
(Acrostichon: RH. 3946)
l.
(177v-179v)
>Oracio de sancta Barbara<: O virgo aancta Barbara
m.
(179v-181v)
>Oracio de sancta Dorothea<: Nobilis et iusta mitis virgo
n.
(181v-182r)
>Oracio de sancta Apollonia sequitur<: O Cristi virgo egregia
o.
(182r-183r)
>Oracio de sancta Ottilia<: Ave Christi famula
p.
(183r-185r)
>Oracio de sancto Cristoforo<: Sancte Cristofore
q.
(185r-188r)
>Sequitur oracio de sancto Erasmo<: Sancte Erasme martyr Dei
Folgt: (188r-189r)
>Quicumque hanc Oracionem singulis diebus dominicis cum devocione cordis dixerit et unum panem in honore sancti Erasmi pauperibus distribuerit et unam candelam in quantitate unius digiti exarserit, quinque dona impetrabit a domino possibilia. Primum donum, quod numquam temporalibus bonis carebit. Secundum, quod demones neque inimici eius sibi nocere non possunt. Tertium est, quod possibilem peticionem apud Deum impetrabit. Quartum, quod ab omnibus tribulacionibus suis liberabitur. Quintum quod in extrema hora mortis sue non potest mori absque corpore domini communione<
r.
(189r-190v)
>Sequitur Oracio de sancto Sebastiano<: O quam mira refulsit gracia.
Folgt: (190v-191r)
>Nota hec Collecta beati Sebastiani est collecta per magistros Sacre theologie de consilia tocius cleri, cum deliberacione et devocione magna contra pestem epidemie id est pestilencie. Quicumque vero eius antiphonam et antescriptam oracionem in honore Dei et sancti Sebastiani fide et devocione flexis genibus decantaverit vel legerit, illa die sine dubio erit securus a peste epidimie et illud consilium, ut quidam volunt allatum est per angelum de celo qui dixit magistris et senioribus Parisiensibus, plaga ista pestifera non cessabit nisi beatus Sebastianus honorem per istud suffragium et antescriptam oracionem<
s.
(191r-192r)
Regina celi letare
Am Schlusse: (192r-192v)
>Et signa te cum isto regali titulo scilicet: Jhesus Nazarenus Rex Iudeorum<
t.
(192v-193v)
>Oracio de sancto Jheronimo<: O doctor optime
u.
(193v-194r)
>Oracio de sancto Stanislao<: Presul Stanislaus
v.
(194r-196r)
>Secuntur Oraciones circa elevacionem corporis Christi<