Manuscript Summary:A remarkable manuscript from the end of the 10th century, undoubtedly produced in either Constantinople or Smyrna, CB 25 presents all four Gospels together in Greek. The biblical text is accompanied by commentaries by Peter of Laodiceia (an exegetical chain) written in cursive. The volume is decorated with two valuable full-page miniatures representing Luke and Mark against gold backgrounds.(mes)
Standard description: Notes préparatoires, publiées ici à la demande de la Bibliotheca Bodmeriana. Notice complète parue dans : Patrick Andrist, Manuscrits grecs de la Fondation Martin Bodmer. Étude et catalogue scientifique, Catalogues Bodmer 8, Basel 2016, p. 69-81.
Show standard description
Online Since: 12/21/2009
Cologny, Fondation Martin Bodmer, Cod. Bodmer 25
Parchment · (2) 196+23 bis (2) ff. · 31.9 x 24.8 cm · Constantinople / Smyrna · end of the 10th century
Tetraevangelium
How to quote:
Cologny, Fondation Martin Bodmer, Cod. Bodmer 25, Back cover – Tetraevangelium (https://www.e-codices.ch/en/list/one/fmb/cb-0025)
Notes préparatoires, publiées ici à la demande de la Bibliotheca Bodmeriana. Notice complète parue dans : Patrick Andrist, Manuscrits grecs de la Fondation Martin Bodmer. Étude et catalogue scientifique, Catalogues Bodmer 8, Basel 2016, p. 69-81.
Manuscript title: Tetraevangelium, cum catenis marginalibus et synaxario
Date of origin: S. X (fin)
Former shelfmark:
olim Phillipps 13975
olim Strangford 464
Support: Parchemin
Extent:
(2) 196+23 bis (2)
Format: 319 x 248 mm
Page layout:
(texte principal) 1 col. – Nombre variable de lignes. – (scholies) sur trois côtés. – Nombre variable de lignes.
Contents:
Novi Testamenti codex manuscriptus n. 556 apud
C. R. Gregory, Textkritik …
; n. A213 (familia Ac) apud
H. F. Von Soden, Die Schriften … .
(f. 59r-90r)
textus evangelii cum scholiis (e commentario Victori Antiocheno saepe tributo ; CPG C.125).
(f. 59r)
hypothesis loco primi scholii posita – Inc.
πολλῶν εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον … εἰς ἔντευξιν ταῖς Ἐκκλησίαις
- Des.
τῆς εἰς χριστὸν πίστεως λογὸν κατηχήσας ἐφώτισεν
Ed. C. F. Matthaei, Βίκτωρος πρεσβύτερος Ἀντιοχείας … ἐξήγησις εἰς τὸ κατὰ Μᾶρκον ἅγιον εὐαγγέλιον, 2 t., Moscou, 1775, p. 3-4 ;
etiam comparare potes cum J. A. Cramer, Catena graecorum patrum in Novum Testamentum, t. 1, Oxford, 1840, nov. typ. Hildesheim, 1967, p. 263-264.16 ;
etiam H. F. Von Soden, Die Schriften … , n. 93, p. 305.27.
(f. 59r)
primum scholion – Inc.
Μάρκος ὁ εὐαγγελιστὴς ἀπὸ τοῦ προφητικοῦ πνεύματος
- Des.
παρεῖναι ἐσήμαινε τὸ σωτηρίον τοῦ θεοῦ
Ed. Matthaei, p. 4-6 ;
etiam ed. S. Markfi, Codex graecus quattuor Evangeliorum e Bibliotheca Universitatis Pestinensis cum interpretatione Hungarica editus, Budapest, 1860, p. 125 ad vers. 1 et 3, cum multis lungisque variis lectionibus.
(f. 89v)
ultimum scholion, sine num. sed a superiori scholio seiunctum – Inc.
τιν῝ς μέν φασιν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ
- Des.
ἀλλ᾿ ἡ μετάνοια πάλιν αὐτὸν προσελάβετο καὶ τοῖς ἀποστόις ἃ
(f. 143r-183r)
textus evangelii cum scholiis typi B (CPG C.141).
(f. 148r-v)
primum scholion – Inc.
οὗτος ὁ εὐαγγελιστὴς πατρίδος μ῝ν ἦν κώμης εὐτελοῦς καὶ χώρας φαυλοτέρας ἀτὸ Βηθσαιδᾶ … μετὰ τὸ συγγενέσθαι χριστῷ οἷα φθέγγεται
ed. Markfi, p. 321, cum multis variis lectionibus ;
cf. etiam Vindob. Theol. gr. 154, catalogue H. Hunger, Katalog der Griechischen Handschriften der Österreichischen Nationalbibliothek, Teil 3.2, Codices Theologici 101-200, Vienne, 1994, p. 217 ;
H. F. von Soden, op. cit., p. 306 n. 104
- Sequuntur verba
καὶ περὶ τινῶν διαλέγεται τὰ ἐν τοῖς ἀνθρώποις λέξεσι
- Des.
διὸ καὶ πολλὴν ἐπεδείξαντο τὴν ὁμόνοιαν
quae in editionibus non repperi.
(f. 183r)
paenultimum schol. – Inc.
οὐχ ἁπλῶς ἁναμιμήσκει τῆς ἀνακλίσεως
- Des.
καὶ τὴν ἑαυτοῦ μαρτυρίαν εἰς μέσον φέρει
Cf. etiam tria ultima scholia in ed. Markfi, p. 438-439,
et paenultimum scholion in ed. Cramer, op. cit., t. 2, p. 411-412.
(f. 183r)
ultimum scholion – Inc.
ὑπερβολικῶς τοῦτό φησιν
- Infra
ἤτοι διὰ τοῦτο οὐκ ἐγράφη ἵνα μὴ ὑπερβῆ τὴν μνήμην τῶν ἀκουόντων
frag. 430 Theodori Heraclei commentariorum e catenis editorum, ed. J. Reuss, Johannes-Kommentare aus der griechischen Kirche … , Texte und Untersuchungen 89, 1966, p. 175-176
- Deinde in alia textus columna
ἄλλως τε δέ· πρσθήκην ἐστὶν τοῦτό φασιν· τεθεικότος μ῝ν αὐτὸ τινὸς
- Des.
καὶ μέρος τῆς τοῦ εὐαγγελίου γραφῆς γενόμενον διὰ πάτων τῶν εὐαγγελίων ὁ χρόνος καἰ ἡ συνήθεια φέρεσθαι παρεσκεύασεν. ἀμήν
cf. Vindob. Theol. gr. 154, cat. Hunger, op. cit., p. 217
6.
f. 196v inf.excerptum ex Epiphanio, [De mensuris et ponderibus]
CPG 3746c.
Sine tit. – Inc.
τί ἐστι τὸ τάλαντον ; γκε᾽ λιτρῶν, ὡς Ἐπιφανίῳ τῷ Κυπρίῳ δοκεῖ
- Des.
ὁ πῆχυς ἕνα ἥμισυν πόδα ἔχει τὸ καλούμενον παρ᾽ ἡμῖν στερεόν
Ed. F. Hultsch, Metrologicorum scriptorum reliquiae, Bibliotheca Teubneriana, t. 1, Leipzig, 1864, stereotyp. 1971, p. 274-275, extr. 86.
Bibliography:
Aland, Kurt ; Aland, Barbara ; Wachtel, Klaus ; Witte, Klaus, Text und Textwert der griechischen Handschriften des neuen Testaments IV. Die synoptischen Evangelien, t. 1. Das Markusevangelium, Band 1.1 = ANTT 26, 1998 – Cf. p. 27 (n. 556) ; t. 2. Das Matthäusevangelium, Band 2.1 = ANTT 28, 1999 – Cf. p. 7 (n. 556) ; t. 3. Das Lukasevangelium, Band 3.1 = ANTT 30, 1999 – Cf. p. 5 (n. 556).
Aland, Kurt ; Welte, Michael ; Köster, Beate ; Junack Klaus, Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments – 1 Gesamtübersicht, ANTT 1, 1994/2 – Cf. p. 79 (n. 556).
Andrist, Patrick, notice 2 in Martin Bircher (ed.), Spiegel der Welt. Handschriften und Bücher aus drei Jahrtausenden. Eine Austellung der Fondation Martin Bodmer Cologny in Verbindung mit dem Schiller-Nationalmuseum Marbach und der Stiftung Museum Bärengasse Zürich (Marbacher Katalog 55), t. 1, Cologny 2000, p. 58-62 – Avec reproduction du portrait de Luc et du f. 93r.
Catalogue 77. A Selection of Extremely Rare and Important Printed Books and Ancient Manuscripts offered for Sale by William H. Robinson Ltd., London 1948 – Cf. p. 66-67 lot. 60, avec reproduction du portrait de Marc, du f. 59r et du portrait de Luc.
Catalogus Librorum manuscriptorum in bibliotheca D. Thomae Phillipps, Bart., Middle-Hill, 1837. Réimpr. avec intro. de A. N. L. Munby, London 1968 – Cf. p. 258 n° 13975.
Gagnebin, Bernard, La Fondation Martin Bodmer. Une source capitale pour la recherche à Genève, Geneva, n. s. 20, 1972 ; réimpr. Cologny, 1993 – Cf. p. 18-19, éd. 1993, avec reproduction du portrait de Luc.
Gregory, Caspar René, Textkritik des Neuen Testaments, 3 v., Leipzig 1900-1909 – Cf. t. 1, p. 203 (n. 556).
Munby, A. N. L., Phillipps Studies, 5 t., Cambridge, 1951-1960. – Cf. t. 4, p. 162 ; t. 5, p. 108.
Rauer, Max, Die Homilien zu Lukas in der Übersetzung des Hieronymus und die griechischen Reste der Homilien und des Lukas-Kommentars, GCS 35, Origenes’ Werke 9, 1930 – Cf. p. xxxvii ; apparemment pas mentionné dans la seconde édition de 1959.
Rauer, Max, Der dem Petrus von Laodicea zugeschriebene Lukaskommentar, Neutestamentliche Abhandlungen 7.2, Münster 1920 – Cf. p. 21.
Soden, Hermann Freiherr (von), Die Schriften des neuen Testaments in ihrer ältesten erreichbaren Textgestalt, 2 t., 4 v., Berlin, Göttingen 1902-1913 – Cf. v. 1 p. 51, et passim (num. A213 de la famille Ac).