Descrizione breve:Rimarchevole manoscritto della fine del sec. X, realizzato senza dubbio a Costantinopoli o a Smirne, il CB 25 riunisce i quattro Vangeli in lingua greca. Il testo biblico è circondato dal commento di Pietro di Laodicea (catena esegetica) scritto in corsiva. Il volume è ornato da due preziose miniature a piena pagina rappresentanti Luca e Marco su fondo oro.(mes)
Descrizione standard: Notes préparatoires, publiées ici à la demande de la Bibliotheca Bodmeriana. Notice complète parue dans : Patrick Andrist, Manuscrits grecs de la Fondation Martin Bodmer. Étude et catalogue scientifique, Catalogues Bodmer 8, Basel 2016, p. 69-81.
Mostra la descrizione standard
Online dal: 21.12.2009
Cologny, Fondation Martin Bodmer, Cod. Bodmer 25
Pergamena · (2) 196+23 bis (2) ff. · 31.9 x 24.8 cm · Constantinopoli / Smirne · fine del sec. X
Notes préparatoires, publiées ici à la demande de la Bibliotheca Bodmeriana. Notice complète parue dans : Patrick Andrist, Manuscrits grecs de la Fondation Martin Bodmer. Étude et catalogue scientifique, Catalogues Bodmer 8, Basel 2016, p. 69-81.
Titolo del codice: Tetraevangelium, cum catenis marginalibus et synaxario
Datazione: S. X (fin)
Segnatura precedente:
olim Phillipps 13975
olim Strangford 464
Supporto materiale: Parchemin
Dimensioni:
(2) 196+23 bis (2)
Formato: 319 x 248 mm
Disposizione della pagina:
(texte principal) 1 col. – Nombre variable de lignes. – (scholies) sur trois côtés. – Nombre variable de lignes.
Contenuto:
Novi Testamenti codex manuscriptus n. 556 apud
C. R. Gregory, Textkritik …
; n. A213 (familia Ac) apud
H. F. Von Soden, Die Schriften … .
(f. 59r-90r)
textus evangelii cum scholiis (e commentario Victori Antiocheno saepe tributo ; CPG C.125).
(f. 59r)
hypothesis loco primi scholii posita – Inc.
πολλῶν εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον … εἰς ἔντευξιν ταῖς Ἐκκλησίαις
- Des.
τῆς εἰς χριστὸν πίστεως λογὸν κατηχήσας ἐφώτισεν
Ed. C. F. Matthaei, Βίκτωρος πρεσβύτερος Ἀντιοχείας … ἐξήγησις εἰς τὸ κατὰ Μᾶρκον ἅγιον εὐαγγέλιον, 2 t., Moscou, 1775, p. 3-4 ;
etiam comparare potes cum J. A. Cramer, Catena graecorum patrum in Novum Testamentum, t. 1, Oxford, 1840, nov. typ. Hildesheim, 1967, p. 263-264.16 ;
etiam H. F. Von Soden, Die Schriften … , n. 93, p. 305.27.
(f. 59r)
primum scholion – Inc.
Μάρκος ὁ εὐαγγελιστὴς ἀπὸ τοῦ προφητικοῦ πνεύματος
- Des.
παρεῖναι ἐσήμαινε τὸ σωτηρίον τοῦ θεοῦ
Ed. Matthaei, p. 4-6 ;
etiam ed. S. Markfi, Codex graecus quattuor Evangeliorum e Bibliotheca Universitatis Pestinensis cum interpretatione Hungarica editus, Budapest, 1860, p. 125 ad vers. 1 et 3, cum multis lungisque variis lectionibus.
(f. 89v)
ultimum scholion, sine num. sed a superiori scholio seiunctum – Inc.
τιν῝ς μέν φασιν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ
- Des.
ἀλλ᾿ ἡ μετάνοια πάλιν αὐτὸν προσελάβετο καὶ τοῖς ἀποστόις ἃ
(f. 143r-183r)
textus evangelii cum scholiis typi B (CPG C.141).
(f. 148r-v)
primum scholion – Inc.
οὗτος ὁ εὐαγγελιστὴς πατρίδος μ῝ν ἦν κώμης εὐτελοῦς καὶ χώρας φαυλοτέρας ἀτὸ Βηθσαιδᾶ … μετὰ τὸ συγγενέσθαι χριστῷ οἷα φθέγγεται
ed. Markfi, p. 321, cum multis variis lectionibus ;
cf. etiam Vindob. Theol. gr. 154, catalogue H. Hunger, Katalog der Griechischen Handschriften der Österreichischen Nationalbibliothek, Teil 3.2, Codices Theologici 101-200, Vienne, 1994, p. 217 ;
H. F. von Soden, op. cit., p. 306 n. 104
- Sequuntur verba
καὶ περὶ τινῶν διαλέγεται τὰ ἐν τοῖς ἀνθρώποις λέξεσι
- Des.
διὸ καὶ πολλὴν ἐπεδείξαντο τὴν ὁμόνοιαν
quae in editionibus non repperi.
(f. 183r)
paenultimum schol. – Inc.
οὐχ ἁπλῶς ἁναμιμήσκει τῆς ἀνακλίσεως
- Des.
καὶ τὴν ἑαυτοῦ μαρτυρίαν εἰς μέσον φέρει
Cf. etiam tria ultima scholia in ed. Markfi, p. 438-439,
et paenultimum scholion in ed. Cramer, op. cit., t. 2, p. 411-412.
(f. 183r)
ultimum scholion – Inc.
ὑπερβολικῶς τοῦτό φησιν
- Infra
ἤτοι διὰ τοῦτο οὐκ ἐγράφη ἵνα μὴ ὑπερβῆ τὴν μνήμην τῶν ἀκουόντων
frag. 430 Theodori Heraclei commentariorum e catenis editorum, ed. J. Reuss, Johannes-Kommentare aus der griechischen Kirche … , Texte und Untersuchungen 89, 1966, p. 175-176
- Deinde in alia textus columna
ἄλλως τε δέ· πρσθήκην ἐστὶν τοῦτό φασιν· τεθεικότος μ῝ν αὐτὸ τινὸς
- Des.
καὶ μέρος τῆς τοῦ εὐαγγελίου γραφῆς γενόμενον διὰ πάτων τῶν εὐαγγελίων ὁ χρόνος καἰ ἡ συνήθεια φέρεσθαι παρεσκεύασεν. ἀμήν
cf. Vindob. Theol. gr. 154, cat. Hunger, op. cit., p. 217
6.
f. 196v inf.excerptum ex Epiphanio, [De mensuris et ponderibus]
CPG 3746c.
Sine tit. – Inc.
τί ἐστι τὸ τάλαντον ; γκε᾽ λιτρῶν, ὡς Ἐπιφανίῳ τῷ Κυπρίῳ δοκεῖ
- Des.
ὁ πῆχυς ἕνα ἥμισυν πόδα ἔχει τὸ καλούμενον παρ᾽ ἡμῖν στερεόν
Ed. F. Hultsch, Metrologicorum scriptorum reliquiae, Bibliotheca Teubneriana, t. 1, Leipzig, 1864, stereotyp. 1971, p. 274-275, extr. 86.
Bibliografia:
Aland, Kurt ; Aland, Barbara ; Wachtel, Klaus ; Witte, Klaus, Text und Textwert der griechischen Handschriften des neuen Testaments IV. Die synoptischen Evangelien, t. 1. Das Markusevangelium, Band 1.1 = ANTT 26, 1998 – Cf. p. 27 (n. 556) ; t. 2. Das Matthäusevangelium, Band 2.1 = ANTT 28, 1999 – Cf. p. 7 (n. 556) ; t. 3. Das Lukasevangelium, Band 3.1 = ANTT 30, 1999 – Cf. p. 5 (n. 556).
Aland, Kurt ; Welte, Michael ; Köster, Beate ; Junack Klaus, Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments – 1 Gesamtübersicht, ANTT 1, 1994/2 – Cf. p. 79 (n. 556).
Andrist, Patrick, notice 2 in Martin Bircher (ed.), Spiegel der Welt. Handschriften und Bücher aus drei Jahrtausenden. Eine Austellung der Fondation Martin Bodmer Cologny in Verbindung mit dem Schiller-Nationalmuseum Marbach und der Stiftung Museum Bärengasse Zürich (Marbacher Katalog 55), t. 1, Cologny 2000, p. 58-62 – Avec reproduction du portrait de Luc et du f. 93r.
Catalogue 77. A Selection of Extremely Rare and Important Printed Books and Ancient Manuscripts offered for Sale by William H. Robinson Ltd., London 1948 – Cf. p. 66-67 lot. 60, avec reproduction du portrait de Marc, du f. 59r et du portrait de Luc.
Catalogus Librorum manuscriptorum in bibliotheca D. Thomae Phillipps, Bart., Middle-Hill, 1837. Réimpr. avec intro. de A. N. L. Munby, London 1968 – Cf. p. 258 n° 13975.
Gagnebin, Bernard, La Fondation Martin Bodmer. Une source capitale pour la recherche à Genève, Geneva, n. s. 20, 1972 ; réimpr. Cologny, 1993 – Cf. p. 18-19, éd. 1993, avec reproduction du portrait de Luc.
Gregory, Caspar René, Textkritik des Neuen Testaments, 3 v., Leipzig 1900-1909 – Cf. t. 1, p. 203 (n. 556).
Munby, A. N. L., Phillipps Studies, 5 t., Cambridge, 1951-1960. – Cf. t. 4, p. 162 ; t. 5, p. 108.
Rauer, Max, Die Homilien zu Lukas in der Übersetzung des Hieronymus und die griechischen Reste der Homilien und des Lukas-Kommentars, GCS 35, Origenes’ Werke 9, 1930 – Cf. p. xxxvii ; apparemment pas mentionné dans la seconde édition de 1959.
Rauer, Max, Der dem Petrus von Laodicea zugeschriebene Lukaskommentar, Neutestamentliche Abhandlungen 7.2, Münster 1920 – Cf. p. 21.
Soden, Hermann Freiherr (von), Die Schriften des neuen Testaments in ihrer ältesten erreichbaren Textgestalt, 2 t., 4 v., Berlin, Göttingen 1902-1913 – Cf. v. 1 p. 51, et passim (num. A213 de la famille Ac).