Descrizione breve:La parte in latino del frammento (f. 1r–3r) contiene una raccolta di estratti di vari autori riguardanti i peccati e la penitenza, la morale ecc. La parte in francese (f. 3v–4v) contiene una o due poesie in versi, che sembrano essere tramandati unicamente in questo frammento.(mit)
Titolo del codice: Tractatus de peccatis; Poème(s) pieux (Fragment)
Luogo di origine: Frankreich
Datazione: 14. Jh.
Supporto materiale: Pergament
Dimensioni:
4 Blatt
Formato: 15,5 x 11,5 cm
Numerazione delle pagine: Moderne Foliierung (20. Jh.): 1–4
Composizione dei fascicoli:
II4; keine Lagensignaturen.
Condizione: Gut
Disposizione della pagina:
Einspaltig (f. 3v zweispaltig), Schriftspiegel 13,5–14 x 9,5–10 cm; 32-40 Zeilen; z.T. Linierung mit Stift, keine Punktierung.
Tipo di scrittura e mani:
Gotische Minuskel; mehrere Schreiber.
Decorazione: Keine
Aggiunte: Keine, auch kein Bibliothekstempel.
Legatura:
(nicht aufgenommen):
Moderne Archivschachtel, die einzelnen Fragmente jeweils in Umschlägen.
Contenuto:
1. Tractatus de peccatis (Fragment)
Texteditionen:
PL: Migne, Jacques-Paul (Hg.): Patrologiae cursus completus ... Series Latina [div. Bände].
Fabricius, Johann Albert: Codex apocryphus Novi Testamenti. 3 Bde. Hamburg 1719–1743.
Kunstmann, Friedrich: Die lateinischen Pönitentialbücher der Angelsachen: mit geschichtlicher Einleitung. Mainz 1844.
a) Auszüge aus Isidor: Synonyma und Hieronymus: Commentarius in Ecclesiasten.
(1r)
Isidorus: Synonyma I, 43–46.Querebam usum nequissimum superare …–…
usui malo resiste. Hieronymus: Commentarius in Ecclesiasten, Cap. 5, 10. Sicut enim qui in multis … in stulticiam incidet; Si spiritus principis … exstingue.
(1r)
Isidorus: Synonyma II, 66, 79–80, 61.Sapiens omnia prudenter examinat … instruet te; Quidquid boni …–…
et ratio vincat; Nulla poena gravior consciencia.
(1r–v)
Liber poenitentialis, Cap. 45,15.Nonnulli solent interrogare …–…
bonis operibus student custodire.
Kunstmann (1844), S. 96–97.
c) Auszug aus Pseudo-Abdias: Vita Johannis Apostoli et Evangelistae (= BHL 4316).
(2r)
Vita Johannis apostoli et evangelistae.Amare pecunie servus est Mammone …–…
securos esse patiuntur.
Fabricius (1719), S. 564–567.
d) Auszüge aus Gregorius Magnus: Moralia und Homiliae in Ezechielem; Oratio Innocentii.
(2r)
Gregorius: Moralia XIII,33.Cor eorum longe fecisti a disciplina …–…
rebus transitoriis extolluntur.
(2r)
Oratio Innocentii (III.).Innocencius Papa fecit hanc oracionem … Deus qui nobis signatis lumine …–…
super nos iudicem securi videamus qui vivis.
(2v)
Gregorius: Homiliae in Ezechielem IX,14.24; X,19.Timendi enim essent hi … Ideo boni timendi sunt … Timeri enim homo … In eius quippe ore … conscientiam remordet.
PL 75, 1033C; 76, 875D, 881B, 893C (Gregorius).
e) Auszüge aus Pseudo-Augustinus: Breviarium in Psalmos; Gregorius Magnus: Moralia; Defensor Logociagensis: Liber scintillarum.
(3r)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 1.Meditatio legis est … nescimus.
(3r)
Gregorius: Moralia VII,21,25.Inebriavit me … deputat.
(3r)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 5.Infelix est … Dum loquimur … subtrahimur.
(3r)
Gregorius: Moralia XVIII,9,16.Qui enim terrenarum rerum … non possunt.
(3vb)
Defensor Logociagensis: Liber scintillarum, cap. 21.Gravius libido urit quem occisum invenerit … sed fugere.
(3vb)
Gregorius: Moralia XXIV,21,47.Si direxerit ad eum cor … actionibus ponit.
(3vb)
Augustinus (Pseudo-): Breviarium in Psalmum 146. Bona res est psallere … conscientia.
(3vb)
Gregorius: Moralia VIII,44,73.Qui autem Christi sunt … peius vivit.
Sapientiam enim et disciplinam qui abiicit infelix est: et va[cua] … (Sap. 3,11).
PL 26, 823D, 830C, 832D, 1253B (Augustinus); PL 75, 778D; 76, 46D; 75, 1038C, 800A–801A, 933B; 76, 314B; 75, 846B (Gregorius); PL 88, 649B (Defensor).
Bemerkung zum Inhalt:
Sammlung von Auszügen zu Sünden und Busse, Moraltheologie etc., aus verschiedenen Autoren, v.a. Gregorius Magnus, Isidor, Ps.-Augustinus sowie dem Liber poenitentialis und der Vita Johannis Apostoli.
2. Poème(s) pieux (Fragment)
Texteditionen:
unediert
(3va)
Poème pieux.Qui est devant l'imaige a la Virge Marie | Qui por l'amor de lui est fete e establie …–…
le travaille enoiseuse.
(4r–v)
Poème.Qui amors a nes oblit pas mes autil sovent | Cil qui bien vult amer …–…
et meinte ame fera de fausse amor sa pleinte.
Bemerkung zum Inhalt:
Poème(s) in Alexandrinern; offenbar einziger Textzeuge. Möglicherweise handelt es sich um mindestens zwei verschiedene Stücke.
Provenienza del manoscritto:
Vorbesitzer: Vermutlich Bongars, Jacques (1554–1612), jedoch ohne Namenszug und auch nicht im Katalog von Samuel Hortin nachzuweisen.
Acquisizione del manoscritto:
Durch die Schenkung von Jakob Graviseth 1632 in die Berner Bibliothek gelangt.
Kataloge:
Hagen, Hermann: Catalogus Codicum Bernensium. Bern 1875, S. 145.
In den handschriftlichen Bibliothekskatalogen von Hortin, Samuel: Clavis bibliothecae Bongarsianae MDCXXXIIII. Bern 1634 [= BBB Cod. A 5], Wild, Marquard: Catalogus Librorum Bibliothecae Civicae Bernensis MDCIIIC. Bern 1697 [= BBB Cod. A 4] und Engel, Samuel: Manuscripta A[nno] 1740. Bern 1740 [= BBB Mss.h.h.III.110] nicht erwähnt, ebenso nicht bei Sinner, Johann Rudolf: Catalogus codicum mss. bibliothecae Bernensis. Bern 1760–1772.