Seuse, Heinrich (1295-1366)
This manuscript contains a collection of prayers in Bohemian; eight prayers are attributed to Johannes of Neumarkt (around 1310-1380), an early representative of Bohemian humanism. The manuscript is decorated with several red and blue initials. An image of the Arma Christi used to be glued onto f. 39r, of which only residue remains.
Online Since: 12/18/2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (112v-113v)
Incipit: Eya du lebendige fucht du süzze gymme dw wunnicleiches paradyse
Found in:
Standard description
- Beda, Venerabilis (Author) | Johannes, von Neumarkt (Author) | Milič z Kroměříže, Jan (Author) | Mönch, von Heilsbronn (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This late medieval book of devotion and prayer is named for its first owner, Margret Zschampi, Dominican at Klingental Convent in Basel. It is a typical manuscript for edification, in German, as they were customarily used and written at the end of the Middle Ages for private devotion, especially in women's convents and in lay communities. Margret Zschampi donated the manuscript to the Carthusian monastery of Basel, where it became part of the library for lay brothers. As part of this Carthusian library, the devotional book reached the university library of Basel in 1590. This is the only completely preserved known manuscript from the Dominican Convent of Klingental.
Online Since: 09/26/2017
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen (149r-161v)
Incipit: Wer begerrt kúrtzlich eigenlich und begirlichenn können betrachten
Found in:
Standard description
- Bonaventura, Sanctus (Author) | Freidank (Author) | Iordanus, de Quedlinburgo (Author) | Louber, Jakob (Annotator) | Louber, Jakob (Librarian) | Mechthild, von Hackeborn (Author) | Seuse, Heinrich (Author) | Zschampi, Margret (Former possessor) Found in: Standard description
This volume, originally from Ludwig Moser's private book collection (cf. note of ownership 2r) came to the Basel University Library as part of the holdings of the library of the Carthusian Monastery of Basel. It contains various theological texts in German, beginning with a version of Wilhelm Textoris' Migrale vel Ars moriendi (Sterbebuch, a book on the art of dying), which Moser himself translated into German. This is followed by Henry Suso's "Büchlein von der Wahrheit”, Thomas Peuntner's "Büchlein von der Liebe Gottes”, and several sermons by Johannes Tauler and Meister Eckhart.
Online Since: 10/10/2019
- Seuse, Heinrich: Büchlein von der Wahrheit (150r-168r)
Incipit: Ecce enim veritatem dilexisti incerta et occulta sapientie tue manifestasti michi. Es was ein mensche in Christo
Explicit: mer mit rehter gelauszenheit kummet man zů diser verborgen warheit. Anno 1511
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Vita (172r-185v)
Incipit: Man vindet zweyerley wysen under gůtschynenden menschen
Explicit: und die bild hernach stände anzoigen und wysen sind
Found in:
Standard description
- Eckhart, Meister (Author) | Engelhart, von Ebrach (Author) | Guilelmus, Textor (Author) | Kress, Thomas (Scribe) | Loy, Johannes (Scribe) | Moser, Ludwig (Scribe) | Moser, Ludwig (Translator) | Peuntner, Thomas (Author) | Seuse, Heinrich (Author) | Tauler, Johannes (Author) | Zscheckenbürlin, Hieronymus (Librarian) Found in: Standard description
This dated paper manuscript contains the Büchlein der ewigen Weisheit by the German mystic and Dominican Henry Suso (1295-1366), which was in wide use during the Middle Ages, as well as the allegorical treatise Die zwölf Lichter im Tempel der Seele, which originally might have been part of a sermon. The linguistic characteristics of the text (Bavarian dialect) suggest an origin in South Tyrol, while a later annotation on the flyleaf (18th-19th century) could be an inventory note stating that it belonged to the library of the St. Elisabeth Convent of the Poor Clares in Brixen.
Online Since: 06/14/2018
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit · Allegorischer Traktat: Die zwölf Lichter im Tempel der Seele Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (2ra-59rb)
Incipit: Ez stünd ein prediger ze einer zeit nach einer metten vor einem crucifixum und chlaget got innerleichen, daz er nicht chunde betrachten nach seiner marter und nach seine(m) leiden
Explicit: - Daz dritte tail hat die hundert trachtu(n)g und pegerung mit churtzzen wörten, als man sy alle tage sprechen sol, amen.
Found in:
Standard description
- Bodmer, Martin (Former possessor) | Kraus, Hans P. (Seller) | Rosenthal, Heinrich (Seller) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
Christus und die Minnende Seele ("Christ and the Courting (or wooing) Soul"); Henry Suso, life and works. This manuscript was a gift from a married couple, Ehlinger-von Kappel (Constance) to the Dominican convent of St. Peter in Constance, and from there it probably came to Einsiedeln via the Rheinau Abbey after its dissolution.
Online Since: 04/26/2007
- Seuse, Heinrich: Heinrich Seuse: Schriften Found in: Standard description
- Morel, Gallus (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
The Little Book of Eternal Wisdom ("Büchlein der ewigen Weisheit") by Dominican monk and mystic Henry Suso (1295-1366). This is both the oldest copy of this particular text and the oldest surviving copy of a work by Suso. Probably produced shortly after Suso's death.
Online Since: 07/31/2007
- Seuse, Heinrich: Suso Henricus, Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, germanice (1r-113v)
Incipit: Incipit in cap. I.: en. woltest dv nit von mir scheiden
Explicit: das muest gerochen werden von der Ewigen Wisheit
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
With his brief "Büchlein der ewigen Weisheit,” the Dominican Henry Suso (1295-1366) created a work that was widely distributed in the late Middle Ages. This manuscript is part of the collection of the women's cloister of St. Andrew in Engelberg; together with cod. 141, it is a very early witness of the text.
Online Since: 12/18/2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (1r- 145vb) Found in: Standard description
- Gottwald, Benedikt (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Found in: Additional description
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, germanice
Incipit: Es ſtuͦnt ein predier
Found in:
Additional description
- Gottwald, Benedikt (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
This manuscript brings together two collections, originally passed down separately, containing a total of 110 German language prayers for private devotions in the Engelberg convent. The prayers, which refer to the passion of Christ and above all to Mary, Mother of God, are meant for private prayer apart from the communal Divine Office. An exception is the first prayer, analyzed and edited by J. Thali, which is meant for silent devotion during the mass.
Online Since: 12/13/2013
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
The origin of this Büchlein der ewigen Weisheit attributed to Henry Suso (1295-1366), is unknown; perhaps it originated in a Franciscan environment in the Western Alemannic region. This text may have been created about a century after the very early witnesses in codd. 141 and 153.
Online Since: 12/18/2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (2r-210r) Found in: Standard description
- Gottwald, Benedikt (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Found in: Additional description
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Found in: Additional description
- Gottwald, Benedikt (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
This composite manuscript was produced between 1460 and 1470 in the region of Lake Constance. Perhaps it was held for some time by the Ittingen Charterhouse near Frauenfeld. It contains late medieval sacred and profane texts, which were published for the first time in part based on this manuscript, such as Die fünf Herzeleid Mariä, the Frauenfelder Passionsgedicht and a prose recension of Wolfram's Willehalm, as well as an excerpt from the Büchlein der ewigen Weisheit by Henry Suso.
Online Since: 04/23/2013
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (203ra-204va) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (204va-208va) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (208va-212ra) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (212ra-214ra) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (214ra-219ra) Found in: Standard description
- Gerardus, de Vliederhoven (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
In 1389, the Franciscan monk Jean de Souabe translated into French the Horologium sapientiae by the mystic Henry Suso (1295-1366) of the Rhineland. In this moral treatise, wisdom conducts a dialog with a student regarding the spiritual path to be followed, as inspired by the passion of Christ, and invites him to meditate on the passing of time. More than fifty copies of this work are known. This manuscript from the Bibliothèque de Genève, dated 1417, was probably written in the episcopal city.
Online Since: 10/04/2018
- Seuse, Heinrich: Horloge de Sapience, traduction française de Jean de Souabe (1389) Found in: Standard description
- Abauzit, Firmin (Librarian) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This manuscript contains texts for the Liturgy of the Hours. It was probably created at Muri Abbey and was meant for the Hermetschwil nuns' convent. Fol. 125v shows one of the few remaining prints of the “Teigdruck” (paste print) technique: Barbara with a palm branch and a tower.
Online Since: 11/10/2016
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen. (86v–92v)
Incipit: Ach eya min zarte ewige wisheit
Explicit: stätes bliben. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This prayer book from the first quarter of the 15th century, written in High Alemannic dialect, contains among other items the Hundred Meditations (“Hundert Betrachtungen”) by Henry Suso and an extract from the Eucharistic tract of Marquard von Lindau.
Online Since: 06/22/2010
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen. (48r-59r) Found in: Standard description
- Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This codex contains two different texts, both incomplete, in a single 19th century binding. One of these is Henry Suso's Horologium Sapientiae (1-66), a text that was written in Constance and that was in wide use during the late Middle Ages. The other is Petrarch's De Vita Solitaria (67-116). The first is a parchment manuscript of Italian origin that can be dated to the late 14th or early 15th century; it is written by a single hand in a semi-cursive Gothic script in two columns. What makes this manuscript special is that it was written on a parchment palimpsest that originally contained legal texts written in the 13th century. The second part, by another hand and of French or Swiss origin, contains a text by Petrarch written in a bastarda script in two columns, dated to the 15th century. Both texts contain pen-flourish initials and are interspersed with manicules.
Online Since: 10/10/2019
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae de Henri Suso (ff. 1-66) (ff. 1-66) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Horologium Sapientiae incomplet (ff. 1r-64v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Prologus (f. 1r-2r)
Incipit: Sentite de domino
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Tabula libri primi (f. 2v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Liber primus (ff. 3r-50v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 1 (ff. 3r-5v)
Incipit: Hanc amavi et exquisivi
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 2 (ff. 5v-5v)
Incipit: Interea dum
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 3 (ff. 6v-9r)
Incipit: Ante diem festum
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 4 (ff. 9r-12r)
Incipit: Effundite lacrimas
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 5 (ff. 12r-16v)
Incipit: Qui non fedem
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 6 (ff. 16v-22v)
Incipit: Qualis est dilectus
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 7 (ff. 22r-23v)
Incipit: Alio quodam tempore
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 8 (ff. 23v-28r)
Incipit: Amatissimus domini habitabit
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 9 (ff. 28r-30r)
Incipit: Iustus quidem tu es
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 10 (ff. 30r-30v)
Incipit: Factum est autem
Explicit: nam in foveis metallis
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 11 (ff. 31r-33r)
Incipit: >De gaudibus supercelestibus.< Exurge gloria mea que longe plusquam centies milies maior
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 12 (ff. 33r-36v)
Incipit: Felicem sane hunc
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 13 (ff. 36v-41v)
Incipit: Consolamini, consolamini
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 14 (ff. 41r-43v)
Incipit: De rosis ad rosas
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 15 (ff. 43v-46r)
Incipit: Igitur cum me filii
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 16 (ff. 46r-50v)
Incipit: Stabat juxta crucis
Explicit: Ierusalem cum gaudio perducantur. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Tabula libri secundi (f. 50v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Liber secundus (ff. 51r-64v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 1 (ff. 51r-52v)
Incipit: Sapientiam omnium antiquorum
Explicit: vere et summe phylosophye.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 2 (ff. 52v-56v)
Incipit: Cum omes homines
Explicit: et felicitatis eterne. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 3 (ff. 57r-58v)
Incipit: Memini me
Explicit: omni difficultate remota.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 4 (ff. 58v-64r)
Incipit: Quoniam ad virtutum
Explicit: et tandem conferatur exitus beatus. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Chapitre 5 (ff. 64r-64v)
Incipit: Obaudite me domini
Explicit: Qui certis legibus
Found in:
Standard description
- Petrarca, Francesco (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This spiritual handbook contains assorted German texts: a translation of the Gospel of Nicodemus and a communion devotion together with Dominican funeral rites and mystic texts about Christ's Passion. The manuscript originated in the third quarter of the 15th century in the area of the Upper Rhine and was originally the property of the Dominican convent in Bern (Inselkloster St. Michael). After the Reformation, at the end of the 16th century, the manuscript was acquired by the Solothurn City Library (Bibliotheca civitatis).
Online Since: 12/21/2009
- Seuse, Heinrich: Verschiedene Gebete und Betrachtungen, vorwiegend zur Eucharistie, u.a. von Heinrich Seuse (58v-102r) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Vor dem Abendmahl (58v-65r)
Incipit: Das erste so der moensche vnsern herren will enpfachen
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Gebet (65r-65v)
Incipit: Per te accessum habeamus ad sumendum corpus et sanguinem dilecti filii tui, benedicta interventrix gracie
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Ermahnungen und Gebete zu Christus (65v-86v)
Incipit: Herre iesu christe, ich mane dich der aller tiemuetigsten neigunge
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Abendmahlsgebet, aus: Heinrich Seuse: Büchlein der ewigen Weisheit (87r)
Incipit: Eya di lebende frucht, du süssiginne du wunenkliche paradis öphel
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Weitere Gebete (88r-102r) Found in: Standard description
- Anselm von Canterbury (Author) | Benedictus XII, Papa (Author) | Bernardus, Claraevallensis (Author) | Innocentius IV, Papa (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This composite manuscript was compiled around 1560 in Obwalden; a Hans Werb is named as writer. In addition to medieval mystical texts (Rulman Merswin, Neunfelsenbuch; Henry Suso, Büchlein der ewigen Weisheit), it contains other spiritual texts such as prayers, meditations, prophecies, legends (among others about Nicholas of Flüe) and copies of contemporary pamphlets.
Online Since: 03/17/2016
- Seuse, Heinrich: Aus Heinrich Seuse: Briefbüchlein, Büchlein der Wahrheit, Vita (72r-94v) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief I (72r-73r)
Incipit: Regnum mundy et omne ornatum seli contempsi etcettera. Ich hett einen schatten umfangen, ich hett ein troum gemächlet.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief V (73r-75v)
Explicit: wie sälig ist der, des lieb du bist unnd darin ewenclih bestättet ist.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief II (75v-77r)
Incipit: Do der herr der natur herab kam und mensch ward
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief VII (77r-78v)
Incipit: Swär do widerstäht
Explicit: und nüwen hort und schatz von gott.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Vita, Kapitel 35 (78v-79v)
Incipit: Der Altvater Arsenius fragt den engel, wz er thun soll
Explicit: wan die sel mit allen iren krefften ist in genommen in das ewig sin das das da gott ist.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief X (79v-80r)
Incipit: Es gebott unser her vor zytten durch den moysen
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief IV (80r-82v)
Incipit: Myn kind, N., wie laast du dich an, wie wirfst du dich getrüwen ler, dines geistlichen vatters zeruogg
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief IX (82v-84r)
Incipit: Ich habe mier Ruhe gesucht, in allen dingen das lert die ewig weisheit
Explicit: wan er in allen göttlichen dingenn hatt sin wonung.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief III (84r-85r) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief VIII (87r)
Incipit: Tochter, es stat ein unmessige fröud uff in minem hertzen
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Büchlein der Wahrheit, Kapitel VII (88v)
Incipit: Darnach kert sich der iunger aber mit ärnst zuo der ewigen wysheit
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: Zusätze zum Briefbüchlein (90r-92r) Found in: Standard description
- Gengenbach, Pamphilus (Author) | Lorenzo (d‘Antico?), Dominikaner (Author) | Nikolaus, von Flüe (Author) | Rulman, Merswin (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
The Solothurn Legendary is the earliest example of a collection of legends in the German language. This manuscript was written during the second quarter of the 14th century in a Dominican cloister, possibly in Töss (near Winterthur) or in Oetenbach (Zurich). The manuscript was acquired by Solothurn in the 17th century.
Online Since: 07/31/2009
- Seuse, Heinrich: Vorrede (2ra-3rb)
Incipit: Fulcite me floribus, stipate me malis quia amore langueo (Ct 2,5). Also stet geschriben an der minne bůch. Swer an sin leib nit sin mag
Explicit: Div machent der hohen marter genos.
Found in:
Standard description
- Gotthard, Werner (Annotator) | Gotthard, Werner (Former possessor) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This voluminous composite manuscript brings together the Casus Sancti Galli, the history of the monastery of St. Gall from the early and high Middle Ages, and about 50 lives of saints in texts of various lengths, among them those of the St. Gall saints Gallus, Otmar and Wiborada. The manuscript was created in the 1450s, when relations between the monastery and the town of St. Gall were sorted out, and the monastery launched extensive reforms.
Online Since: 03/22/2017
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, Exzerpte (276va-280va)
Incipit: Iustus quidem (Ier 12,1-2). Materiam multipharie ventilatam est
Explicit: cooperante satisfactione//
Found in:
Standard description
- Berno, Augiensis (Author) | Conradus, de Fabaria (Author) | Eccardus IV, Sangallensis (Author) | Eucherius, Lugdunensis (Author) | Goldast, Melchior (Annotator) | Gregorius, Turonensis (Author) | Hermannus, Sangallensis (Author) | Iso, Sangallensis (Author) | Joachim, Vadianus (Annotator) | Joachim, Vadianus (Former possessor) | Ratpertus, Sangallensis (Author) | Seuse, Heinrich (Author) | Sulpicius, Severus (Author) | Theodorus, Cantuariensis (Author) | Walahfridus, Strabo (Author) Found in: Standard description
This manuscript of collected items with twelve historiated initials and prayers in the German language was written by Dorothea von Hof (1458-1501), daughter of Heinrich Ehinger and Margarethe von Kappel. The codex contains the Officium parvum BMV as well as assorted prayers (mainly Marian prayers and prayers from the Passion of Christ), the Hundert Betrachtungen ("Hundred Meditations") from the Büchlein der ewigen Weisheit ("Book of Eternal Wisdom") by Henry Suso, and prayers ascribed to Thomas Aquinas. This manuscript on paper, completed in 1483, was presumably owned by the sisters of the Dominican cloister of St. Katharina in St. Gall, of which Dorothea von Hof is listed as a patroness.
Online Since: 12/21/2010
- Seuse, Heinrich: Die hundert vermanungen (168r-182v)
Incipit: Eya ewige wishait Min hertz ermanet dich Als du nach dem jungsten naͮcht maal vf dem berg
Explicit: vnd in dinem dienst ain staͤtze beliben hab. AMEN.
Found in:
Standard description
- Dorothea, von Hof (Scribe) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Former possessor) | Seuse, Heinrich (Author) | Thomas, de Aquino (Author) Found in: Standard description
- Dorothea, von Hof (Scribe) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Former possessor) | Seuse, Heinrich (Author) | Thomas, de Aquino (Author) Found in: Additional description
- Dorothea, von Hof (Scribe) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Former possessor) | Seuse, Heinrich (Author) | Thomas, de Aquino (Author) Found in: Additional description
This manuscript, dated in two places to the years 1465 (p. 393) and 1467 (p. 181) and perhaps written by eight different hands, belonged to the Benedictine Convent of St. George near St. Gall and became part of the Abbey Library of St. Gall as part of an exchange around 1780/82. The codex, written entirely in German, contains the explanation of the Decalogue by Marquard of Lindau (pp. 3−176); the song Ain raine maid verborgen lag from Spiegelweise by Heinrich Frauenlob (pp. 177−181); instructions regarding attention during prayer, attributed to Thomas Aquinas (pp. 182−186); the Büchlein der ewigen Weisheit by Henry Suso (pp. 195−393); reflections on consecration (pp. 394−399) and on the Sunday (pp. 399−402); as well an anonymous treatise on death (pp. 405−422). Several parchment fragments from an 11th/12th century St. Gall liturgical manuscript containing neumes were used in order to reinforce this manuscript.
Online Since: 06/25/2015
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit. (S. 195-214) Found in: Standard description
- Arx, Ildefons von (Librarian) | Heinrich, von Meissen (Author) | Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Marquard, von Lindau: (Marcus v. Lindau) Auslegung der X Gebote. (Suso's) Gespräch der ewigen Weisheit u. A. Found in: Additional description
- Marquard, von Lindau: (Marcus v. Lindau) Auslegung der X Gebote. (Suso's) Gespräch der ewigen Weisheit u. A. (p. 393) Found in: Additional description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
- Arx, Ildefons von (Librarian) | Heinrich, von Meissen (Author) | Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
- Arx, Ildefons von (Librarian) | Heinrich, von Meissen (Author) | Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
This manuscript was written by the Benedictine Friedrich Kölner among others and was meant for the Hermitage of St. George; in addition to a translation of the life of St. Benedict (after Gregory the Great's Dialogi, Liber 2) and an excerpt from the Eucharist treatise of Marquard of Lindau, it contains an especially early version of prayers from the “Wilhelm-Gebetbuch” and the “Ebran-Gebetbuch” by Johannes von Indersdorf. Furthermore, it transmits several of the “Engelberger Predigten”, thus completing the collection contained in Cod. M 47 from the archive of the Convent of the Dominican sisters at St. Katharina in Wil. It bears mentioning that both of these manuscripts are based on an earlier model, to which also the manuscripts Cod. Sang. 1919 and Wil M 42, which were created about 50 years later, owe their (complementary) selection of „Engelberger Predigten“.
Online Since: 04/09/2014
- Seuse, Heinrich: Titelblatt von Heinrich Seuses ›Briefbüchlein‹ (185) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Engelberger, Prediger (Author) | Friedrich, Kölner (Scribe) | Johannes, von Indersdorf (Author) | Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Engelberger, Prediger (Author) | Friedrich, Kölner (Scribe) | Johannes, von Indersdorf (Author) | Marquard, von Lindau (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Additional description
This folio-volume contains an extensive sermon cycle, introduced by a sermon presumably by Rulmann Merswin (ff. 1ra–5vb: Leben Jesu / Von der geistlichen Spur), which here is ascribed to Tauler (as in Cod. Sang. 1015). The sermons that follow (ff. 5vb–235ra) are actually by Tauler. On ff. 85va–93va, under the rubric Von der drivaltikait, is the pseudo-Eckhartian composite treatise Von dem anefluzze des vaters; on ff. 235ra–241va are four letters of Henry Suso (Letters 3, 4, 6 and 7 of the Little Book of Letters), followed by another sermon. The manuscript, arranged in two columns, is carefully written, corrected in many places, and rubricated throughout. Each sermon is introduced by an ornate initial, usually five lines high, with very simple red and blue pen flourishes; a few initials are someone larger and more elaborately presented (e.g., f. 190vb). Well preserved late-fifteenth-century leather binding with decorative lines, five bosses on each side (only one on the back is missing) and two clasps. Two owner's marks on the front pastedown attest to the ownership of the book by the sisters of St. Leonhard cloister, and later by those of St. Georgen in St. Gall.
Online Since: 09/22/2022
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Rulman, Merswin (Author) | Seuse, Heinrich (Author) | Tauler, Johannes (Author) Found in: Standard description
Liturgical manuscript from the Cistercian Nuns' Cloister Günterstal near Freiburg im Breisgau, written by various hands, partly in Latin and partly in German. The manuscript was purchased in the year 1782 by the St. Gall monk Gall Metzler (1743-1820), parish priest in Ebringen near Freiburg, which was owned by St. Gall; it contains, among other texts, a calendar (p. 1-12), sermons (p. 57-213), pericopes from the Epistles and from the Gospels (p. 222-271), further liturgical texts and prayers for the celebration of the Commune sanctorum , an incomplete copy (p. 490-624) of the popular treatise Büchlein der ewigen Weisheit (The little Book of Eternal Wisdom) by the Constance mystic Henry Suso († 1366), the Latin Gospel of Nicodemus (p. 659-695), a German prose version of the Gospel of Nicodemus (p. 695-761), as well as the Lamentationes Jeremie in Latin (p. 762-770). Together with Cod. Sang. 1140 and Cod. Sang. 1141, as well as probably six more now lost volumes, this manuscript was part of a large Günterstal lectionary, containing sermons as well as martyrological and liturgical texts. Several pages (for example between p. 489 and p. 490) were already torn out or cut out before the pagination at the end of the 18th century.
Online Since: 12/13/2013
- Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
- Augustinus, Aurelius (Author) | Beda, Venerabilis (Author) | Gregorius, Nazianzenus (Author) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description
This manuscript, written by the Benedictine Friedrich Kölner and meant for the Hermitage of St. George, contains, among others: a translation of the letters of Jan van Schoonhoven, which survive only in this manuscript; a sermon by Tauler (Vetter no. 70); and excerpts from Chapter 49 of the Vita by Henry Suso. In addition, it transmits several of the “Engelberger Predigten“, thus completing the collection contained in Cod. Sang. 1004. It bears mentioning that both of these manuscripts are based on an earlier model, to which also the manuscripts Cod. Sang. 1919 and Wil M 42, which were created 50 years later, owe their (complementary) selection of “Engelberger Predigten“. In the fold of the twelfth quire (set of sheets), there can be found remnants of a two-columned, rubricated German parchment manuscript from the first half/middle of the 13th century.
Online Since: 10/07/2013
- Johannes, de Schonhavia: Johannes Tauler, Heinrich Seuse, ›Engelberger Predigten‹, Vaterunserauslegungen, Gebete Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Vita‹ Kap. 49 (44r-47r)
Incipit: Hab ain ingetanen wandel vnd bis nit vsbruechig weder an worten noch an werken vnd tuo der warhait genuog
Explicit: Was ist das maiste mittel? dz ist dz die sele in ir namhafti ires willen belibet.
Found in:
Standard description
- Friedrich, Kölner (Scribe) | Hartmann, von Aue (Author) | Johannes, de Schonhavia (Author) | Seuse, Heinrich (Author) | Tauler, Johannes (Author) Found in: Standard description
This manuscript consists of four codicological units; it was written around 1505 by the two Dominican nuns Cordula von Schönau (Constance, previously St. Gall) and Regina Sattler (St. Gall) at and for the Cloister of the Dominican Nuns of Zoffingen in Constance. For this codex, the two sisters copied the poems in dialogue form Kreuztragende Minne and Christus und die minnende Seele, the prose dialogue Disput zwischen der minnenden Seele und unserem Herrn, Henry Suso's Exemplar (without the Büchlein der ewigen Weisheit) as well as 15 of his open letters, the Tösser Schwesternbuch, the legends of Elizabeth of Hungary, Margaret of Hungary, and Louis of Toulouse, the Vierzig Myrrhenbüschel vom Leiden Christi , the story of the founding of the Cloister of the Dominican Nuns St. Katharinental near Diessenhofen, and the St. Katharinentaler Schwesternbuch.
Online Since: 04/09/2014
- Seuse, Heinrich: Deutschsprachige Sammelhandschrift mit Dialoggedichten, einem Prosadialog, Texten von Heinrich Seuse, Schwesternbüchern, Legenden sowie den ›Vierzig Myrrhenbüscheln vom Leiden Christi‹ Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Exemplar‹ (20ra–115ra) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: Prolog zum ›Exemplar‹ (20ra–21rb)
Incipit: In dissem Exempellar stond geschriben vier guͦtÿ büchlin. Das erst sait úberal mitt bildgebender wis von ainem anvachenden leben und gitt togenlich czuͦ erkennen, in wellicher ordenhaffti ain recht anfachender mensch soll den ussernen und innernen menschen richten nach gottes allerliebsten willen
Explicit: 21ra Es git och guͦtherczigen menschen ain liechtriche wissung zuͦ gttlicher warhait und vernúnfftigen mensch 21rben ainen richtigen weg zuͦ der allerhchsten slikait.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Vita‹ (21rb–90ra)
Incipit: Es was ain predger in tútschem land, von geburtt ain schwab, dess nam geschriben sÿ an dem lebenden buͦch
Explicit: Gott hellff úns, das wir disser hailgen dochter und aller siner lieben frúnden geniessen, das wir ewenklich sin gttliches antlitt werdent schowowen. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Büchlein der Wahrheit‹ (91ra–102vb)
Incipit: Es was ain mensch in Cristo, der hatt sich in sinen jungen tagen geübt nach dem ussren menschen
Explicit: Und hie mitt sÿ dir genuͦg gesait. Man kumet dar nit mit fragen, mer mitt rechter gelaússenhait kumett man czuͦ disser verborgnen warhait. Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Kleines Briefbuch‹ (mit Prolog) (102vb–115ra)
Incipit: Dissen frlichen raÿgen und junckfrwlichen ussczug ainer usserwelten gottes gemachel, do ich den ob dir hortt singen, do gedacht ich also
Explicit: Dess wúnschent mit mir alle gott minnendÿ menschen von grundlossem herczen und sprechent mit frde: ›Jhesus, Jhesus, ain sun Davids, erbarm dich úns‹. [cf. Mt 20,30b] Amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: 15 Briefe aus dem ›Grossen Briefbuch‹ (115ra–125va) Found in: Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief I (115ra–116ra)
Incipit: Do der kúnig David sin jugent in gottes dienst haút vertriben, do er begund 115rb alten, do begund er kalten
Explicit: Der der ewigen wischait wil pflegen, der muͦss es wagen und muͦss menschlicher wicz ain friges urlob geben.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief II (116ra–116va)
Incipit: Min kind, du solt dich flissen gemainer haltung dins ordens, und vor allen dingen solt du dich flissen, das du czittlich czuͦ chor gangist
Explicit: Gewarlich, nim sÿ czuͦ ainer súndren muͦter in allen dingen, so kan dir niemer misslingen in czitt und in ewikait.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief III (116va–117ra)
Incipit: ›Surrexi, ut aperire dilecto meo.‹ [Ct 5,5] Also stát geschriben an der minn buͦch: ›Ich stuͦnd uff, das 116vb ich minem geminnten uff tet.‹
Explicit: Und darumb, alle die wiss, die ir dar vor kertend uff das, das czittlich was, die kerent nun ganczklich uff das gemint guͦt.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VIII (117ra–118ra)
Incipit: ›Gustate et videte, quoniam suavis est dominus.‹ [Ps 33,9] Es spricht der wisag an dem psalter: ›Versuͦchent und luͦgent, wie süss der her ist.‹
Explicit: Gesach in gott, der sin arbait hie woll anlait, won nach disser kurczen czitt volgett ain ewige slikait.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief IX (118ra–118vb)
Incipit: ›Quam dilecta thabernacula tua, domine virtutum et cetera.‹ [Ps 83,2] Also spricht der hÿmelsch harppfer David von dem frlichen, hÿmelschen land
Explicit: Und was úch nun ierlich ist, als sant Bernhart spricht, das wirtt úch denn stúndlich.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief X (118vb–119va)
Incipit: ›Revertere, revertere Sunamitis, revertere, revertere, ut intueamur te.‹ [Ct 6,12] Disse minnenklichen wortt stond geschriben an der minn buͦch. Der durch die den wüste und durch den wilden wald aines angefangnen gtlichen lebens cze kumen, dem begegnett manig wildÿ fraisÿ in der vinstrÿ dess waldes
Explicit: das die abgeczelten belibent ligent, da die usserwelten draÿ einer mer wider uff kerent, won ain alwegent stillston mag nie niement in czitt hon.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XI (119va–120ra)
Incipit: ›Audi, fili mi, disciplinam patris tui!‹ [Prv 1,8] Also spricht die ewig wischait. Hrent, mine lieben kind, min kurczen wortten, die getrúwen mainung úwers vatters
Explicit: Won hie mitt so mugent ir das verloren widerbringen und núwen hord von gott erwerben.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VI (120ra–120vb)
Incipit: ›Vinee florentes oderem dederunt, et vox turturis audita est in terra nostra.‹ [vgl. Ct 2,12.13] Also stát geschriben. Wer ain fruchtlosen winterhalden sechi hin glenczen von geblümter geczierd in sumerlicher schonhait
Explicit: Eÿa, minnenklicher, ewiger vatter, ich befilch dir dine kint in din gttlich wischait, das du sÿ czúchist nach dinem allerliebsten willen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VII (120vb–121va)
Incipit: ›Trahe me, post te curremus in odore ungetorum tuorum!‹ [Ct 1,3] Der ainen minnlossen menschen well machen minnend, der soll im sinen geminnten czgen
Explicit: das du die rosen uss den bluͦmen lessest und dich selb czuͦ dinem ewigen hail mitt semlichen dingen raiczest.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XV (121va–122va)
Incipit: ›Surge aquilo et veni auster, perfla ortum meum, et fluent aromata illius!‹ [Ct 4,16] Also staut geschriben an der minn buͦch. Die hailig cristenhait singett von ainer súnderin, von ainer gttlicher minnerin also
Explicit: Es soll kumen von ainer kintlichen, herczklichen minn, als ainem tugenthafften kind ist laid, das sinen getrúwen vatter ÿe erczurnt.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XVI (122va–123rb)
Incipit: ›In exitu Israel de Egÿpto.‹ [vgl. Ps 113,1a] Wir lessent, do únsser das vock von Irsrahel wolt füren von Egÿpto in das gehaissen land, do fuͦrt er sÿ umb wol xl jar, e das sÿ da hin kemin
Explicit: als sant Paulus spricht: ›Gloria et honor, pax omni operanti bonum.‹ [Rm 2,10]. Amen, amen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXI (123rb)
Incipit: Also spricht die ewig wischait: ›Ich hab mir in allen dingen ruͦw gesuͦcht‹, und lert veriertÿ menschen, wie sÿ in dem loff irs lebens czuͦ frÿd sollent kumen.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXIV (123rb–123vb)
Incipit: ›Nos autem revelata facie gloriam domini speculantes in eadem ÿmagine transformamur in claritatem.‹ [II Cor 3,18] Mini lieben kind, ich han úch dick gelertt, luterlichen leben, nun 123va wil ich úch och lereren andechtenklich betten
Explicit: Also wirtt ain mensch von der gotthait gespisset und von der menschait gewisett und von in baÿden cze emsigem andacht geraiczett.
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXV (123vb–124va)
Incipit: ›Michi autem adherere deo bonum est.‹ [Ps 72,28] Das edell saitenspil dess hailgen gaistes, der wisag David, der was ains mals besffett in der stilli dess gttlichen schowens
Explicit: das ir mugent sprechen mit sant Paulus: »›Hinna fúr so laus mich ÿederman schlauffen der minn, wann ich trag die fúnff czaichen Jhesu Cristi an minem lib.‹«
Found in:
Standard description
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXIII (124va–125va)
Incipit: ›Exivi a patre et veni in mundum; iterum relinquo mundum et vado ad patrem.‹ [Io 16,28] Also sprach der ewig sun an dem nachtmal
Explicit: das wir úns hie also vinden, daz wir úns ewenklichen niemer mer verlierent, dess helf úns gott der vatter, gott der sun und gott der hailig gaist. Amen.
Found in:
Standard description
- Cordula, von Schönau (Scribe) | Sattler, Regina (Scribe) | Seuse, Heinrich (Author) Found in: Standard description