Seuse, Heinrich (1295-1366)
Le manuscrit contient un recueil de prières en langue bohème; huit prières sont attribuées à Johannes de Neumarkt (vers 1310-1380), un des premiers représentants de l'humanisme en Bohème. Le manuscrit est orné de quelques initiales en rouge et bleu; au f. 39r était collée à l'origine une image des Arma Christi, dont il ne reste à présent que des traces de colle.
En ligne depuis: 18.12.2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (112v-113v)
Incipit: Eya du lebendige fucht du süzze gymme dw wunnicleiches paradyse
Trouvé dans:
Description standard
- Beda, Venerabilis (Auteur) | Johannes, von Neumarkt (Auteur) | Milič z Kroměříže, Jan (Auteur) | Mönch, von Heilsbronn (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce livre de méditation et de prière du Moyen Âge tardif doit son nom à sa première propriétaire, Margret Zschampi, dominicaine du couvent bâlois de Klingental. Il s'agit d'un manuscrit d'édification typique, en allemand, qu'il était habituel de copier et d'utiliser pour la méditation privée, à la fin du Moyen Âge, surtout dans les couvents féminins et les communautés laïques. Il fut offert par Margret Zschampi à la chartreuse de Bâle, où il trouva place dans la bibliothèque destinée aux frères laïcs. En 1590, il rejoignit la bibliothèque universitaire de Bâle avec une partie de la bibliothèque de la chartreuse. Il s'agit de l'unique manuscrit complet connu provenant du couvent des dominicaines de Klingental.
En ligne depuis: 26.09.2017
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen (149r-161v)
Incipit: Wer begerrt kúrtzlich eigenlich und begirlichenn können betrachten
Trouvé dans:
Description standard
- Bonaventura, Sanctus (Auteur) | Freidank (Auteur) | Iordanus, de Quedlinburgo (Auteur) | Louber, Jakob (Annotateur) | Louber, Jakob (Bibliothécaire) | Mechthild, von Hackeborn (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Zschampi, Margret (Possesseur précédent) Trouvé dans: Description standard
Le volume, qui provient à l'origine de la collection personnelle de livres de Ludwig Moser (voir la note de possession au folio 2r), a été transféré à la bibliothèque universitaire avec le fonds de la chartreuse de Bâle. Il contient différents textes théologiques en allemand, à commencer par une version d'un texte sur l'accompagnement des mourants et la préparation à la mort de Wilhelm Textoris, intitulé Migrale vel Ars moriendi, que Moser lui-même traduisit en allemand. Suivent le « Büchlein von der Wahrheit » d'Henri Suso, le « Büchlein von der Liebe Gottes » de Thomas Peuntner et d'autres sermons de Johannes Tauler et de Maître Eckhart.
En ligne depuis: 10.10.2019
- Seuse, Heinrich: Büchlein von der Wahrheit (150r-168r)
Incipit: Ecce enim veritatem dilexisti incerta et occulta sapientie tue manifestasti michi. Es was ein mensche in Christo
Explicit: mer mit rehter gelauszenheit kummet man zů diser verborgen warheit. Anno 1511
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Vita (172r-185v)
Incipit: Man vindet zweyerley wysen under gůtschynenden menschen
Explicit: und die bild hernach stände anzoigen und wysen sind
Trouvé dans:
Description standard
- Eckhart, Meister (Auteur) | Engelhart, von Ebrach (Auteur) | Guilelmus, Textor (Auteur) | Kress, Thomas (Copiste) | Loy, Johannes (Copiste) | Moser, Ludwig (Copiste) | Moser, Ludwig (Traducteur) | Peuntner, Thomas (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Tauler, Johannes (Auteur) | Zscheckenbürlin, Hieronymus (Bibliothécaire) Trouvé dans: Description standard
Le manuscrit en papier daté contient l'œuvre très diffusée à la fin du Moyen Age du mystique et dominicain allemand Henri Suso (1295-1366), le Büchlein der ewigen Weisheit, et le traité allégorique, Die zwölf Lichter im Tempel der Seele, qui faisait peut-être partie à l'origine d'un sermon. Les caractéristiques linguistiques du texte (dialecte bavarois) renvoient à une provenance du Tyrol du Sud, tandis qu'une annotation tardive sur la page de garde (XVIII-XIX s.) pourrait être la cote d'appartenance à la bibliothèque du monastère des clarisses de Sainte-Elisabeth à Bressanone.
En ligne depuis: 14.06.2018
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit · Allegorischer Traktat: Die zwölf Lichter im Tempel der Seele Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (2ra-59rb)
Incipit: Ez stünd ein prediger ze einer zeit nach einer metten vor einem crucifixum und chlaget got innerleichen, daz er nicht chunde betrachten nach seiner marter und nach seine(m) leiden
Explicit: - Daz dritte tail hat die hundert trachtu(n)g und pegerung mit churtzzen wörten, als man sy alle tage sprechen sol, amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Bodmer, Martin (Possesseur précédent) | Kraus, Hans P. (Vendeur) | Rosenthal, Heinrich (Vendeur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Christus und die Minnende Seele (« Le Christ et l'âme aimante »); Henri Suso, vie et écrits. Le manuscrit passa des mains du couple Ehinger-von Kappel (Constance) au couvent des dominicains de Saint-Pierre à Constance puis, probablement à l'Abbaye de Rheinau. Après la suppression de cette dernière, le manuscrit fut mis en dépôt à Einsiedeln.
En ligne depuis: 26.04.2007
- Seuse, Heinrich: Heinrich Seuse: Schriften Trouvé dans: Description standard
- Morel, Gallus (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Petit livre de la sagesse éternelle (« Büchlein der ewigen Weisheit ») du dominicain et mystique Henry Suso (1295-1366). En plus d'être le plus ancien témoin de ce texte, le manuscrit est aussi le plus ancien texte transmis de Suso. Produit probablement peu après la mort de Suso.
En ligne depuis: 31.07.2007
- Seuse, Heinrich: Suso Henricus, Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, germanice (1r-113v)
Incipit: Incipit in cap. I.: en. woltest dv nit von mir scheiden
Explicit: das muest gerochen werden von der Ewigen Wisheit
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Avec le bref « Büchlein der ewigen Weisheit » le dominicain Henri Suso (1295-1366) a créé une oeuvre destinée à une large diffusion à la fin du Moyen Age. Le codex 153 appartient au fonds des manuscrits du monastère féminin de Saint-André à Engelberg et représente, avec le cod. 141, un ancien témoin du texte.
En ligne depuis: 18.12.2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (1r- 145vb) Trouvé dans: Description standard
- Gottwald, Benedikt (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Trouvé dans: Description additionnelle
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, germanice
Incipit: Es ſtuͦnt ein predier
Trouvé dans:
Description additionnelle
- Gottwald, Benedikt (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
Le manuscrit se compose de deux parties, à l'origine séparées, contenant au total 110 oraisons en langue allemande destinées à la dévotion privée dans le monastère féminin d'Engelberg. Les prières, qui se réfèrent à la Passion du Christ et, avant tout, à la Vierge Marie, sont principalement conçues pour la prière personnelle en dehors de la prière communautaire dans le choeur. La première oraison, analysée et publiée par J. Thali, qui servait à la dévotion silencieuse durant la messe, constitue une exception.
En ligne depuis: 13.12.2013
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
L'origine du Büchlein der ewigen Weisheit attribué à Henri Suso (1295-1366) est inconnue; il pourrait provenir d'un milieu franciscain de la région alémanique occidentale. Le texte devrait avoir été écrit un siècle après les plus anciens témoins contenus dans les codd. 141 et 153.
En ligne depuis: 18.12.2014
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (2r-210r) Trouvé dans: Description standard
- Gottwald, Benedikt (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Trouvé dans: Description additionnelle
- Seuse, Heinrich: Ord. Praedic. Horologium sapientiae, germanice. Trouvé dans: Description additionnelle
- Gottwald, Benedikt (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
Le manuscrit composite a été réalisé entre 1460 et 1470 dans la région du Lac de Constance. Il s'est peut-être trouvé pendant un certain temps en possession de la Chartreuse de Ittingen près de Frauenfeld. Il contient des textes à caractère spirituel et profane de la fin du Moyen Age qui sont en partie publiés pour la première fois à partir de ce manuscrit, comme par exemple Die fünf Herzeleid Mariä, le Frauenfelder Passionsgedicht ou le roman en prose Willehalm, ainsi qu'un extrait du Büchlein der ewigen Weisheit de Henri Suso.
En ligne depuis: 23.04.2013
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (203ra-204va) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (204va-208va) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (208va-212ra) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (212ra-214ra) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit (214ra-219ra) Trouvé dans: Description standard
- Gerardus, de Vliederhoven (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
En 1389, Jean de Souabe, frère franciscain, traduit en français l'Horologium sapientiae d'Henri Suso, un mystique rhénan (1295-1366). Dans ce traité de morale, Sagesse dialogue avec un disciple sur le chemin spirituel à suivre inspiré de la passion du Christ et l'invite à méditer sur le passage du temps. Plus d'une cinquantaine d'exemplaires sont répertoriés. Le manuscrit conservé à la Bibliothèque de Genève, daté de 1417, a probablement été écrit dans la cité épiscopale.
En ligne depuis: 04.10.2018
- Seuse, Heinrich: Horloge de Sapience, traduction française de Jean de Souabe (1389) Trouvé dans: Description standard
- Abauzit, Firmin (Bibliothécaire) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Le manuscrit contient des textes pour la liturgie des heures. Il a été probablement réalisé dans le monastère de Muri et était destiné au couvent féminin d'Hermetschwil. Sur le f. 125v se trouve l'une des rares gravures conservées réalisées avec la technique du « Teigdruck » : Barbe avec la palme du martyr et la tour.
En ligne depuis: 10.11.2016
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen. (86v–92v)
Incipit: Ach eya min zarte ewige wisheit
Explicit: stätes bliben. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Livre de prières du premier quart du XVe s., composé en ancien dialecte alémanique. Il contient entre autres les « Hundert Betrachtungen » (Cent Pensées) de Henri Seuse et un extrait du traité sur l'Eucharistie de Marquard de Lindau.
En ligne depuis: 22.06.2010
- Seuse, Heinrich: Hundert Betrachtungen. (48r-59r) Trouvé dans: Description standard
- Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce codex contient deux textes différents, tous deux incomplets, dans une reliure du XIXe siècle. Il s'agit d'une part de l'Horologium Sapientiae de Henri Suso (1-66), dont le texte original fut écrit à Constance et connut une large diffusion au Moyen Âge tardif, et d'autre part du De Vita Solitaria de Francesco Petrarca (67-116). Le premier est un manuscrit sur parchemin d'origine italienne, daté de la fin du XIVe-début du XVe siècle, écrit d'une seule main dans une gothique semi-cursive sur deux colonnes. Sa particularité est d'utiliser du parchemin palimpseste, sur lequel se trouvaient initialement des textes juridiques copiés au XIIIe siècle. Le second, d'une autre main et d'origine française ou suisse, présente une copie du texte de Pétrarque dans une minuscule bâtarde, sur deux colonnes, datée du XVe siècle. Tous deux présentent quelques initiales filigranées et sont émaillés de manicules.
En ligne depuis: 10.10.2019
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae de Henri Suso (ff. 1-66) (ff. 1-66) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Horologium Sapientiae incomplet (ff. 1r-64v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Prologus (f. 1r-2r)
Incipit: Sentite de domino
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Tabula libri primi (f. 2v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Liber primus (ff. 3r-50v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 1 (ff. 3r-5v)
Incipit: Hanc amavi et exquisivi
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 2 (ff. 5v-5v)
Incipit: Interea dum
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 3 (ff. 6v-9r)
Incipit: Ante diem festum
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 4 (ff. 9r-12r)
Incipit: Effundite lacrimas
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 5 (ff. 12r-16v)
Incipit: Qui non fedem
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 6 (ff. 16v-22v)
Incipit: Qualis est dilectus
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 7 (ff. 22r-23v)
Incipit: Alio quodam tempore
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 8 (ff. 23v-28r)
Incipit: Amatissimus domini habitabit
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 9 (ff. 28r-30r)
Incipit: Iustus quidem tu es
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 10 (ff. 30r-30v)
Incipit: Factum est autem
Explicit: nam in foveis metallis
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 11 (ff. 31r-33r)
Incipit: >De gaudibus supercelestibus.< Exurge gloria mea que longe plusquam centies milies maior
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 12 (ff. 33r-36v)
Incipit: Felicem sane hunc
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 13 (ff. 36v-41v)
Incipit: Consolamini, consolamini
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 14 (ff. 41r-43v)
Incipit: De rosis ad rosas
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 15 (ff. 43v-46r)
Incipit: Igitur cum me filii
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 16 (ff. 46r-50v)
Incipit: Stabat juxta crucis
Explicit: Ierusalem cum gaudio perducantur. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Tabula libri secundi (f. 50v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Liber secundus (ff. 51r-64v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 1 (ff. 51r-52v)
Incipit: Sapientiam omnium antiquorum
Explicit: vere et summe phylosophye.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 2 (ff. 52v-56v)
Incipit: Cum omes homines
Explicit: et felicitatis eterne. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 3 (ff. 57r-58v)
Incipit: Memini me
Explicit: omni difficultate remota.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 4 (ff. 58v-64r)
Incipit: Quoniam ad virtutum
Explicit: et tandem conferatur exitus beatus. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Chapitre 5 (ff. 64r-64v)
Incipit: Obaudite me domini
Explicit: Qui certis legibus
Trouvé dans:
Description standard
- Petrarca, Francesco (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce manuel de spiritualité contient divers textes en allemand: une traduction de l'Evangile de Nicodème, une prière de communion de la messe des morts dominicaine et des textes mystiques sur la Passion du Christ. Le manuscrit fut produit dans le troisième quart du XVe s. dans la région du Haut-Rhin et provient du couvent des dominicaines de Berne (couvent de Saint-Michel-en-l'Ile). Après la Réforme, le manuscrit parvint à la fin du XVIe s. dans la bibliothèque municipale de Soleure (Bibliotheca civitatis).
En ligne depuis: 21.12.2009
- Seuse, Heinrich: Verschiedene Gebete und Betrachtungen, vorwiegend zur Eucharistie, u.a. von Heinrich Seuse (58v-102r) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Vor dem Abendmahl (58v-65r)
Incipit: Das erste so der moensche vnsern herren will enpfachen
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Gebet (65r-65v)
Incipit: Per te accessum habeamus ad sumendum corpus et sanguinem dilecti filii tui, benedicta interventrix gracie
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Ermahnungen und Gebete zu Christus (65v-86v)
Incipit: Herre iesu christe, ich mane dich der aller tiemuetigsten neigunge
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Abendmahlsgebet, aus: Heinrich Seuse: Büchlein der ewigen Weisheit (87r)
Incipit: Eya di lebende frucht, du süssiginne du wunenkliche paradis öphel
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Weitere Gebete (88r-102r) Trouvé dans: Description standard
- Anselm von Canterbury (Auteur) | Benedictus XII, Papa (Auteur) | Bernardus, Claraevallensis (Auteur) | Innocentius IV, Papa (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce manuscrit composite fut rédigé vers 1560 à Obwald, par un copiste qui déclare se nommer Hans Werb. Il contient, en plus de textes médiévaux à caractère mystique (Rulman Merswin, Neunfelsenbuch ; Henri Suso, Büchlein der ewigen Weisheit) d'autres textes sprituels comme des prières, des réflexions, des prophéties, des légendes (entre autres sur Nicolas de Flüe), et diverses autres transcriptions à partir de feuilles volantes contemporaines.
En ligne depuis: 17.03.2016
- Seuse, Heinrich: Aus Heinrich Seuse: Briefbüchlein, Büchlein der Wahrheit, Vita (72r-94v) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief I (72r-73r)
Incipit: Regnum mundy et omne ornatum seli contempsi etcettera. Ich hett einen schatten umfangen, ich hett ein troum gemächlet.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief V (73r-75v)
Explicit: wie sälig ist der, des lieb du bist unnd darin ewenclih bestättet ist.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief II (75v-77r)
Incipit: Do der herr der natur herab kam und mensch ward
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief VII (77r-78v)
Incipit: Swär do widerstäht
Explicit: und nüwen hort und schatz von gott.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Vita, Kapitel 35 (78v-79v)
Incipit: Der Altvater Arsenius fragt den engel, wz er thun soll
Explicit: wan die sel mit allen iren krefften ist in genommen in das ewig sin das das da gott ist.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief X (79v-80r)
Incipit: Es gebott unser her vor zytten durch den moysen
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief IV (80r-82v)
Incipit: Myn kind, N., wie laast du dich an, wie wirfst du dich getrüwen ler, dines geistlichen vatters zeruogg
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief IX (82v-84r)
Incipit: Ich habe mier Ruhe gesucht, in allen dingen das lert die ewig weisheit
Explicit: wan er in allen göttlichen dingenn hatt sin wonung.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief III (84r-85r) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Briefbüchlein, Brief VIII (87r)
Incipit: Tochter, es stat ein unmessige fröud uff in minem hertzen
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Büchlein der Wahrheit, Kapitel VII (88v)
Incipit: Darnach kert sich der iunger aber mit ärnst zuo der ewigen wysheit
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: Zusätze zum Briefbüchlein (90r-92r) Trouvé dans: Description standard
- Gengenbach, Pamphilus (Auteur) | Lorenzo (d‘Antico?), Dominikaner (Auteur) | Nikolaus, von Flüe (Auteur) | Rulman, Merswin (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Le Légendier de Soleure est le plus ancien témoin d'une collection de légendes en allemand. Le manuscrit a été écrit pendant le deuxième quart du XIVe siècle dans un couvent de Dominicaines, probablement à Töss (près de Winterthour) ou Oetenbach (Zurich). Depuis le XVIIe siècle le manuscrit se trouve à Soleure.
En ligne depuis: 31.07.2009
- Seuse, Heinrich: Vorrede (2ra-3rb)
Incipit: Fulcite me floribus, stipate me malis quia amore langueo (Ct 2,5). Also stet geschriben an der minne bůch. Swer an sin leib nit sin mag
Explicit: Div machent der hohen marter genos.
Trouvé dans:
Description standard
- Gotthard, Werner (Annotateur) | Gotthard, Werner (Possesseur précédent) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Le volume composite très imposant réunit le Casus Sancti Galli, l'histoire du monastère de Saint-Gall à l'époque du haut Moyen Âge et du Moyen Âge et 50 vies de saints de diverses longueurs, parmi lesquelles celles des saints de Saint-Gall, Gall, Otmar et Wiborada. Il a été réalisé dans les années 50 de 1400, lorsque les rapports entre le monastère et la ville de Saint-Gall s'éclaircirent et que le monastère entreprit de vastes réformes.
En ligne depuis: 22.03.2017
- Seuse, Heinrich: Horologium sapientiae, Exzerpte (276va-280va)
Incipit: Iustus quidem (Ier 12,1-2). Materiam multipharie ventilatam est
Explicit: cooperante satisfactione//
Trouvé dans:
Description standard
- Berno, Augiensis (Auteur) | Conradus, de Fabaria (Auteur) | Eccardus IV, Sangallensis (Auteur) | Eucherius, Lugdunensis (Auteur) | Goldast, Melchior (Annotateur) | Gregorius, Turonensis (Auteur) | Hermannus, Sangallensis (Auteur) | Iso, Sangallensis (Auteur) | Joachim, Vadianus (Annotateur) | Joachim, Vadianus (Possesseur précédent) | Ratpertus, Sangallensis (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Sulpicius, Severus (Auteur) | Theodorus, Cantuariensis (Auteur) | Walahfridus, Strabo (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce manuscrit composite contient des prières en allemand et est orné de 12 initiales historiées. Il a été écrit par Dorothée von Hof (1458-1501), fille de Henri Ehninger et de Marguerite von Kappel. Il contient, en plus de l'Officium parvum BMV et de diverses prières (surtout à la Vierge Marie et pour la Passion du Christ), les Hundert Betrachtungen du Büchlein der ewigen Weisheit de Henri Suso et des prières attribuées à Thomas d'Aquin. Les propriétaires de ce manuscrit sur papier, écrit en 1483, étaient probablement les sœurs du couvent dominicain de Sainte-Catherine à Saint-Gall, desquelles Dorothée von Hof est mentionnée en qualité de bienfaitrice.
En ligne depuis: 21.12.2010
- Seuse, Heinrich: Die hundert vermanungen (168r-182v)
Incipit: Eya ewige wishait Min hertz ermanet dich Als du nach dem jungsten naͮcht maal vf dem berg
Explicit: vnd in dinem dienst ain staͤtze beliben hab. AMEN.
Trouvé dans:
Description standard
- Dorothea, von Hof (Copiste) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Possesseur précédent) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Thomas, de Aquino (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Dorothea, von Hof (Copiste) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Possesseur précédent) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Thomas, de Aquino (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
- Dorothea, von Hof (Copiste) | Hauntinger, Johann Nepomuk (Possesseur précédent) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Thomas, de Aquino (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
Le manuscrit, daté à deux endroits des années 1465 (p. 393) et 1467 (p. 181) et probablement écrit par huit mains différentes, appartenait au monastère des bénédictines de Saint-Georges sur Saint-Gall, et parvint vers 1780/82 dans la bibliothèque de l'Abbaye de Saint-Gall à la suite d'un échange. Le codex entièrement rédigé en allemand contient l'explication du décalogue de Marquard de Lindau (p. 3−176), les chants Ain raine maid verborgen lag et Spiegelweisede Heinrich Frauenlob (p. 177−181), une instruction de Thomas d'Aquin relative à l'attention durant la prière (p. 182−186), le Büchlein der ewigen Weisheit de Henri Suso (p. 195−393), des réflexions sur la consécration (p. 394−399) et pour le dimanche (p. 399−402), ainsi qu'un traité anonyme sur la mort (p. 405−422). Pour renforcer ce manuscrit plusieurs fragments de parchemin d'un manuscrit liturgique neumé de Saint-Gall du XI/XIIème s. ont été utilisés.
En ligne depuis: 25.06.2015
- Seuse, Heinrich: Büchlein der ewigen Weisheit. (S. 195-214) Trouvé dans: Description standard
- Arx, Ildefons von (Bibliothécaire) | Heinrich, von Meissen (Auteur) | Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Marquard, von Lindau: (Marcus v. Lindau) Auslegung der X Gebote. (Suso's) Gespräch der ewigen Weisheit u. A. Trouvé dans: Description additionnelle
- Marquard, von Lindau: (Marcus v. Lindau) Auslegung der X Gebote. (Suso's) Gespräch der ewigen Weisheit u. A. (p. 393) Trouvé dans: Description additionnelle
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
- Arx, Ildefons von (Bibliothécaire) | Heinrich, von Meissen (Auteur) | Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
- Arx, Ildefons von (Bibliothécaire) | Heinrich, von Meissen (Auteur) | Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
Ce codex, écrit entre autres par le bénédictin Friedrich Kölner, et destiné à l'Ermitage Saint-Georges, contient en plus d'une traduction de la vie de saint Benoît (d'après les Dialogues de Grégoire le Grand, livre 2) et d'un extrait du traité sur l'eucharistie de Marquard de Lindau, une version particulièrement précoce des oraisons de « Wilhelm-» et de « Ebran-Gebetbuch » de Johannes von Indersdorf. Il transmet en outre quelques-uns des « Engelberger Predigten », complétant ainsi le recueil contenu dans le Cod. M 47 du couvent des dominicaines de Sainte-Catherine à Wil. Il faut remarquer que les deux manuscrits se réfèrent à un modèle, auquel se rapportent également, pour le choix des « Engelberger Predigten », le Cod. Sang. 1919 et le Wil M 42 (également complémentaires dans ce cas), écrits environ 50 ans plus tard.
En ligne depuis: 09.04.2014
- Seuse, Heinrich: Titelblatt von Heinrich Seuses ›Briefbüchlein‹ (185) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Engelberger, Prediger (Auteur) | Friedrich, Kölner (Copiste) | Johannes, von Indersdorf (Auteur) | Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Engelberger, Prediger (Auteur) | Friedrich, Kölner (Copiste) | Johannes, von Indersdorf (Auteur) | Marquard, von Lindau (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description additionnelle
Le volume in-folio contient un long cycle de sermons, introduit par un sermon probablement de Rulmann Merswin (fol. 1ra-5vb : Leben Jesu / Von der geistlichen Spur), qui est ici attribué à Johannes Tauler (comme dans le Cod. Sang. 1015). Les sermons suivants (fol. 5vb-235ra) sont effectivement de Tauler. Sous la rubrique Von der drivaltikait, on trouve un traité composite pseudo eckhardien, Von dem anefluzze des vaters (fol. 85va-93va) ; aux fol. 235r-241va figurent quatre lettres de Henri Suso (Lettres 3, 4, 6 et 7 du Petit Livre des Lettres), suivies d'un autre sermon. Le manuscrit est copié soigneusement sur deux colonnes, corrigé à plusieurs endroits, et entièrement rubriqué. Chaque sermon est introduit par une initiale ornée haute de cinq lignes avec des filigranes simples bleus et rouges ; quelques initiales plus grandes sont plus élaborées (par ex. fol. 190vb). La reliure en cuir du XVe siècle, estampée à froid, est bien conservée, avec cinq boulons respectivement (un seul manque à l'arrière) et deux fermoirs. D'après la deuxième note de possession sur le contreplat antérieur, le codex appartenait à la communauté des sœurs de St. Leonhard, puis de St. Georgen à Saint-Gall.
En ligne depuis: 22.09.2022
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Rulman, Merswin (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Tauler, Johannes (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Le manuscrit liturgique du monastère des cisterciennes de Günterstal près de Fribourg-en-Brisgau a été rédigé par plusieurs mains, en partie en latin, en partie en allemand. Le manuscrit fut acquis en 1782 par un moine de Saint-Gall, Gall Metzler (1740-1820), actif comme prêtre dans la paroisse de Ebringen près de Fribourg, alors propriété de l'Abbaye de Saint-Gall. Il contient un calendrier (p. 1-12), des sermons (p. 57-213), les péricopes des Epîtres et des Evangiles (p. 222-271), d'autres textes liturgiques et oraisons pour les fêtes du Commune sanctorum, une copie complète du traité très apprécié Büchlein der ewigen Weisheit du mystique de Constance Heinrich Seuse († 1366), l'Evangile de Nicodème en latin (p. 659-695), une version en prose de l'Evangile de Nicodème (p. 695-761) et les Lamentationes Jeremie en latin (p. 762-770). Le volume appartient, avec le Cod. Sang. 1140 et le Cod. Sang. 1142, et peut-être six autres volumes aujourd'hui perdus, à un grand lectionnaire de Günterstal avec des sermons, un martyrologe et des textes liturgiques. Quelques pages (peut-être entre p. 489 et p. 490) avaient déjà été découpées ou arrachées avant la pagination qui eut lieu à la fin du XVIIIe s.
En ligne depuis: 13.12.2013
- Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
- Augustinus, Aurelius (Auteur) | Beda, Venerabilis (Auteur) | Gregorius, Nazianzenus (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Ce manuscrit, écrit par le bénédictin Friedrich Kölner pour l'Ermitage Saint-Georges, contient, entre autres, l'unique traduction conservée de la lettre de Jan van Schoonhoven, un sermon de Tauler (Vetter Nr. 70 ) et des extraits du chapitre 49 de la Vita de Henri Suso. De surcroît, il transmet quelques-uns des « Engelberger Predigten », complétant ainsi le recueil contenu dans le Cod. Sang. 1004. Il est à noter que ces deux manuscrits remontent à un modèle auquel se réfèrent également, par le choix des « Engelberger Predigten », le Cod. Sang. 1919 et le Wil M 42 (également complémentaires dans ce cas), écrits environ 50 ans plus tard. L'onglet du fascicule 12 se compose de restes d'un manuscrit sur parchemin en allemand, sur deux colonnes et rubriqué, de la première moitié/milieu du XIIIe s.
En ligne depuis: 07.10.2013
- Johannes, de Schonhavia: Johannes Tauler, Heinrich Seuse, ›Engelberger Predigten‹, Vaterunserauslegungen, Gebete Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Vita‹ Kap. 49 (44r-47r)
Incipit: Hab ain ingetanen wandel vnd bis nit vsbruechig weder an worten noch an werken vnd tuo der warhait genuog
Explicit: Was ist das maiste mittel? dz ist dz die sele in ir namhafti ires willen belibet.
Trouvé dans:
Description standard
- Friedrich, Kölner (Copiste) | Hartmann, von Aue (Auteur) | Johannes, de Schonhavia (Auteur) | Seuse, Heinrich (Auteur) | Tauler, Johannes (Auteur) Trouvé dans: Description standard
Le manuscrit, composé de quatre unités codicologiques, a été écrit vers 1505 par deux dominicaines, Cordula von Schönau (Constance, avant Saint-Gall) et Regina Sattler (Saint-Gall) dans et pour le couvent des dominicaines de Zoffingen. Les deux sœurs ont transcrit des poèmes sous forme de dialogues Kreuztragende Minne et Christus und die minnende Seele, le dialogue en prose Disput zwischen der minnenden Seele und unserem Herrn, l'Exemplar d'Henri Suso (sans le Büchlein der ewigen Weisheit) ainsi que 15 de ses lettres ouvertes, le Tösser Schwesternbuch, la légende d'Elisabeth de Hongrie, de Marguerite de Hongrie et de Louis de Toulouse, les Vierzig Myrrhenbüschel vom Leiden Christi, la légende de la fondation du couvent des dominicaines de Katharinental près de Diessenhofen et le St. Katharinentaler Schwesternbuch.
En ligne depuis: 09.04.2014
- Seuse, Heinrich: Deutschsprachige Sammelhandschrift mit Dialoggedichten, einem Prosadialog, Texten von Heinrich Seuse, Schwesternbüchern, Legenden sowie den ›Vierzig Myrrhenbüscheln vom Leiden Christi‹ Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Exemplar‹ (20ra–115ra) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: Prolog zum ›Exemplar‹ (20ra–21rb)
Incipit: In dissem Exempellar stond geschriben vier guͦtÿ büchlin. Das erst sait úberal mitt bildgebender wis von ainem anvachenden leben und gitt togenlich czuͦ erkennen, in wellicher ordenhaffti ain recht anfachender mensch soll den ussernen und innernen menschen richten nach gottes allerliebsten willen
Explicit: 21ra Es git och guͦtherczigen menschen ain liechtriche wissung zuͦ gttlicher warhait und vernúnfftigen mensch 21rben ainen richtigen weg zuͦ der allerhchsten slikait.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Vita‹ (21rb–90ra)
Incipit: Es was ain predger in tútschem land, von geburtt ain schwab, dess nam geschriben sÿ an dem lebenden buͦch
Explicit: Gott hellff úns, das wir disser hailgen dochter und aller siner lieben frúnden geniessen, das wir ewenklich sin gttliches antlitt werdent schowowen. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Büchlein der Wahrheit‹ (91ra–102vb)
Incipit: Es was ain mensch in Cristo, der hatt sich in sinen jungen tagen geübt nach dem ussren menschen
Explicit: Und hie mitt sÿ dir genuͦg gesait. Man kumet dar nit mit fragen, mer mitt rechter gelaússenhait kumett man czuͦ disser verborgnen warhait. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Kleines Briefbuch‹ (mit Prolog) (102vb–115ra)
Incipit: Dissen frlichen raÿgen und junckfrwlichen ussczug ainer usserwelten gottes gemachel, do ich den ob dir hortt singen, do gedacht ich also
Explicit: Dess wúnschent mit mir alle gott minnendÿ menschen von grundlossem herczen und sprechent mit frde: ›Jhesus, Jhesus, ain sun Davids, erbarm dich úns‹. [cf. Mt 20,30b] Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: 15 Briefe aus dem ›Grossen Briefbuch‹ (115ra–125va) Trouvé dans: Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief I (115ra–116ra)
Incipit: Do der kúnig David sin jugent in gottes dienst haút vertriben, do er begund 115rb alten, do begund er kalten
Explicit: Der der ewigen wischait wil pflegen, der muͦss es wagen und muͦss menschlicher wicz ain friges urlob geben.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief II (116ra–116va)
Incipit: Min kind, du solt dich flissen gemainer haltung dins ordens, und vor allen dingen solt du dich flissen, das du czittlich czuͦ chor gangist
Explicit: Gewarlich, nim sÿ czuͦ ainer súndren muͦter in allen dingen, so kan dir niemer misslingen in czitt und in ewikait.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief III (116va–117ra)
Incipit: ›Surrexi, ut aperire dilecto meo.‹ [Ct 5,5] Also stát geschriben an der minn buͦch: ›Ich stuͦnd uff, das 116vb ich minem geminnten uff tet.‹
Explicit: Und darumb, alle die wiss, die ir dar vor kertend uff das, das czittlich was, die kerent nun ganczklich uff das gemint guͦt.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VIII (117ra–118ra)
Incipit: ›Gustate et videte, quoniam suavis est dominus.‹ [Ps 33,9] Es spricht der wisag an dem psalter: ›Versuͦchent und luͦgent, wie süss der her ist.‹
Explicit: Gesach in gott, der sin arbait hie woll anlait, won nach disser kurczen czitt volgett ain ewige slikait.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief IX (118ra–118vb)
Incipit: ›Quam dilecta thabernacula tua, domine virtutum et cetera.‹ [Ps 83,2] Also spricht der hÿmelsch harppfer David von dem frlichen, hÿmelschen land
Explicit: Und was úch nun ierlich ist, als sant Bernhart spricht, das wirtt úch denn stúndlich.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief X (118vb–119va)
Incipit: ›Revertere, revertere Sunamitis, revertere, revertere, ut intueamur te.‹ [Ct 6,12] Disse minnenklichen wortt stond geschriben an der minn buͦch. Der durch die den wüste und durch den wilden wald aines angefangnen gtlichen lebens cze kumen, dem begegnett manig wildÿ fraisÿ in der vinstrÿ dess waldes
Explicit: das die abgeczelten belibent ligent, da die usserwelten draÿ einer mer wider uff kerent, won ain alwegent stillston mag nie niement in czitt hon.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XI (119va–120ra)
Incipit: ›Audi, fili mi, disciplinam patris tui!‹ [Prv 1,8] Also spricht die ewig wischait. Hrent, mine lieben kind, min kurczen wortten, die getrúwen mainung úwers vatters
Explicit: Won hie mitt so mugent ir das verloren widerbringen und núwen hord von gott erwerben.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VI (120ra–120vb)
Incipit: ›Vinee florentes oderem dederunt, et vox turturis audita est in terra nostra.‹ [vgl. Ct 2,12.13] Also stát geschriben. Wer ain fruchtlosen winterhalden sechi hin glenczen von geblümter geczierd in sumerlicher schonhait
Explicit: Eÿa, minnenklicher, ewiger vatter, ich befilch dir dine kint in din gttlich wischait, das du sÿ czúchist nach dinem allerliebsten willen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief VII (120vb–121va)
Incipit: ›Trahe me, post te curremus in odore ungetorum tuorum!‹ [Ct 1,3] Der ainen minnlossen menschen well machen minnend, der soll im sinen geminnten czgen
Explicit: das du die rosen uss den bluͦmen lessest und dich selb czuͦ dinem ewigen hail mitt semlichen dingen raiczest.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XV (121va–122va)
Incipit: ›Surge aquilo et veni auster, perfla ortum meum, et fluent aromata illius!‹ [Ct 4,16] Also staut geschriben an der minn buͦch. Die hailig cristenhait singett von ainer súnderin, von ainer gttlicher minnerin also
Explicit: Es soll kumen von ainer kintlichen, herczklichen minn, als ainem tugenthafften kind ist laid, das sinen getrúwen vatter ÿe erczurnt.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XVI (122va–123rb)
Incipit: ›In exitu Israel de Egÿpto.‹ [vgl. Ps 113,1a] Wir lessent, do únsser das vock von Irsrahel wolt füren von Egÿpto in das gehaissen land, do fuͦrt er sÿ umb wol xl jar, e das sÿ da hin kemin
Explicit: als sant Paulus spricht: ›Gloria et honor, pax omni operanti bonum.‹ [Rm 2,10]. Amen, amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXI (123rb)
Incipit: Also spricht die ewig wischait: ›Ich hab mir in allen dingen ruͦw gesuͦcht‹, und lert veriertÿ menschen, wie sÿ in dem loff irs lebens czuͦ frÿd sollent kumen.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXIV (123rb–123vb)
Incipit: ›Nos autem revelata facie gloriam domini speculantes in eadem ÿmagine transformamur in claritatem.‹ [II Cor 3,18] Mini lieben kind, ich han úch dick gelertt, luterlichen leben, nun 123va wil ich úch och lereren andechtenklich betten
Explicit: Also wirtt ain mensch von der gotthait gespisset und von der menschait gewisett und von in baÿden cze emsigem andacht geraiczett.
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXV (123vb–124va)
Incipit: ›Michi autem adherere deo bonum est.‹ [Ps 72,28] Das edell saitenspil dess hailgen gaistes, der wisag David, der was ains mals besffett in der stilli dess gttlichen schowens
Explicit: das ir mugent sprechen mit sant Paulus: »›Hinna fúr so laus mich ÿederman schlauffen der minn, wann ich trag die fúnff czaichen Jhesu Cristi an minem lib.‹«
Trouvé dans:
Description standard
- Seuse, Heinrich: ›Grosses Briefbuch‹, Brief XXIII (124va–125va)
Incipit: ›Exivi a patre et veni in mundum; iterum relinquo mundum et vado ad patrem.‹ [Io 16,28] Also sprach der ewig sun an dem nachtmal
Explicit: das wir úns hie also vinden, daz wir úns ewenklichen niemer mer verlierent, dess helf úns gott der vatter, gott der sun und gott der hailig gaist. Amen.
Trouvé dans:
Description standard
- Cordula, von Schönau (Copiste) | Sattler, Regina (Copiste) | Seuse, Heinrich (Auteur) Trouvé dans: Description standard